सरकार विषयी माहिती Government Meaning in Marathi

government meaning in marathi सरकार विषयी माहिती आज आपण या लेखामध्ये सरकार (government) माहिती घेणार आहोत म्हणजेच सरकार म्हणजे काय आणि ते देशासाठी कसे काम करते तसेच आपली कार्ये कशी पार पाडते या बद्दल आता आपण माहिती घेणार आहोत. सरकार हे एक देश, राज्य किंवा कोणतीही संस्था चालवण्यासाठी बनवण्यात आलेली एक प्रणाली आहे जी देशाचा, राज्याचा किंवा संबधित संस्थेचा सर्व कारभार चालवते किंवा पाहते. सरकार ही एक संस्था किंवा लोकांच्या समूहाने बनलेली प्रणाली आहे जी एखाद्या देशाची किंवा राज्याची काळजी घेते किंवा त्याचे व्यवस्थापन करते.

प्रत्येक सरकारचे स्वतःचे संविधान किंवा मूलभूत तत्त्वांचा संच असतो ज्याचे पालन ते प्रभावी शासन सुनिश्चित करण्यासाठी करते. एकदा नियुक्त किंवा स्थापन झाल्यानंतर, सरकार देशाच्या सामाजिक कल्याण, कायदा आणि सुव्यवस्था, संरक्षण आणि आर्थिक घडामोडींसाठी जबाबदार असते म्हणजेच ते सरकार हे देशाचा कारभार पाहते तसेच देशामध्ये लोकांच्या कल्यानासाठी अनेक उपक्रम राबवते आणि अनेक मोठ मोठे निर्णय देखील घेते.

जसे कि अलीकडच्या काळात, नोटाबंदीचा निर्णय आणि जीएसटी मुळे देशभरात वादळ उठले आणि लोकांची धावपळ सुरु झाली पण हे करणे देखील तितकेच महत्वाचे होते ज्यामुळे देशातील सर्व काळा पैसा बाहेर आला. अश्या या देशाचा कारभार पाहणाऱ्या सरकार विषयी आणखीन माहिती खाली पाहूयात.

government meaning in marathi
government meaning in marathi

सरकार विषयी माहिती – Government Meaning in Marathi

सरकार म्हणजे काय ? – governed meaning in marathi

सरकार हे एक देश, राज्य किंवा कोणतीही संस्था चालवण्यासाठी बनवण्यात आलेली एक प्रणाली आहे जी देशाचा, राज्याचा किंवा संबधित संस्थेचा सर्व कारभार चालवते किंवा पाहते. सरकार ही एक संस्था किंवा लोकांच्या समूहाने बनलेली प्रणाली आहे जी एखाद्या देशाची किंवा राज्याची काळजी घेते किंवा त्याचे व्यवस्थापन करते. प्रत्येक सरकारचे स्वतःचे संविधान किंवा मूलभूत तत्त्वांचा संच असतो ज्याचे पालन ते प्रभावी शासन सुनिश्चित करण्यासाठी करते.

सरकारची कार्ये – functions of government 

सरकार हे देशामध्ये महत्वाची भूमिका बजावते म्हणजेच सरकार ही एक संस्था किंवा लोकांच्या समूहाने बनलेली प्रणाली आहे जी एखाद्या देशाची किंवा राज्याची काळजी घेते किंवा त्याचे व्यवस्थापन करते. प्रत्येक सरकारचे स्वतःचे संविधान किंवा मूलभूत तत्त्वांचा संच असतो ज्याचे पालन ते प्रभावी शासन सुनिश्चित करण्यासाठी करते. चला तर आता आपण सरकारची कार्ये काय काय असतात ते पाहूया.

  • सरकार हे देशाच्या सामाजिक कल्याण, कायदा आणि सुव्यवस्था, संरक्षण आणि आर्थिक घडामोडींसाठी जबाबदार असते.
  • देशाच्या सरकारने देशाच्या अर्थव्यवस्थेचे प्रभावीपणे व्यवस्थापन केले पाहिजे.
  • आपल्या स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय पाण्याचे संरक्षण आणि स्वच्छ करण्यासाठी पावले उचलली पाहिजेत, वन्यजीव अभयारण्ये उभारली पाहिजेत.
  • सरकारने नागरी सुविधा पुरविल्या पाहिजेत आणि सामाजिक कल्याण, आरोग्य आणि लोकांच्या विकासासाठी पायाभूत सुविधा निर्माण केल्या पाहिजेत.
  • ऊर्जा आणि उर्जेच्या अक्षय स्रोतांमध्ये गुंतवणूक करणे.
  • महागाईचे व्यवस्थापन करणे आणि परदेशी गुंतवणुकीला चालना देणे हे देखील सरकारचे मुख्य कार्य आहे.

शासनाचे प्रकार – types or forms of government 

भारत हा लोकशाही देश आहे हे आपणा सर्वांना माहीत आहे. पण इतर अनेक देश आहेत जे लोकशाहीचे पालन करत नाहीत म्हणजेच सरकारचे वेगवेगळ्या देशामध्ये वेगवेगळे सरकार आहे चला तर मग सरकारचे काही प्रकार पाहू.

  • लोकशाही सरकार 

आपल्या सर्वांना माहित आहे कि आपल्या भारत देशामध्ये लोकशाही सरकार आहे, लोकशाही सरकारमध्ये  देशाचा नेता किंवा प्रमुख निवडण्यात देशाची जनता गुंतलेली असते म्हणजेच सरकार स्थापनेच्या प्रक्रियेत जनतेचा सहभाग असतो. त्यांना सत्तेत येण्यासाठी पक्षाला मत देण्याचा स्वातंत्र्य आणि अधिकार आहे. मताचा अधिकार संपत्ती, वर्ग किंवा वंश यावरून ठरत नाही. लोकशाहीत असे वेगवेगळे पक्ष असतात ज्यांचा जाहीरनामा किंवा देशाचा कारभार कसा चालवायचा याची कल्पना असते. जेव्हा बहुसंख्य लोक एखाद्या विशिष्ट पक्षाला सत्ताधारी पक्ष किंवा सत्ता म्हणून पाठिंबा देतात तेव्हा लोकशाही सरकार तयार होते.

  • कुलीन वर्ग किंवा अभिजात वर्ग 

कुलीन वर्ग हा सरकारचा एक प्रकार आहे जिथे सत्ता किंवा अधिकार एका लहान वर्गाच्या विशेषाधिकारप्राप्त लोकांच्या किंवा समान किंवा सामायिक हितसंबंध असलेल्या लोकांच्या हातात असतो. अल्पसंख्यक लोकशाही या अर्थाने वेगळी असते की फार कमी लोकांना मतदान करण्याचा किंवा काहीही बदलण्याचा पर्याय असतो. आणि हे राजेशाहीपेक्षा वेगळे आहे या अर्थाने की सत्ता काही लोकांच्या हातात आहे तसेच सत्ता वारशाने मिळत नाही. अभिजात वर्ग (अभिजात लोकांचे शासन), प्लुटोक्रसी (संपत्तीचे शासन), टिमोक्रसी (माननीय लोकांचे शासन), आणि तंत्रतंत्र (तांत्रिक तज्ञ किंवा शिक्षित लोकांचे शासन) यासारखे अनेक प्रकारचे कुलीन वर्ग आहेत.

  • स्वैराचार / राजेशाही 

स्वैराचार हा सरकारचा एक प्रकार आहे जिथे सर्वोच्च सत्ता किंवा नियम एका व्यक्ती किंवा घटकाच्या हातात असतो. या व्यक्तीच्या किंवा संस्थेच्या निर्णयावर लोक किंवा बाह्य अधिकार्‍यांना काहीही सांगता येत नाही. स्वैराचार राजेशाहीमध्ये संपूर्ण राजेशाहीचा समावेश होतो जेथे कुटुंब किंवा कुटुंबांचा समूह, ज्याला राजेशाही म्हणूनही ओळखले जाते, देशावर राज्य करतात. सम्राटाचे पद निरपेक्ष राजेशाहीमध्ये वारशाने मिळते. या प्रणालीमध्ये, राजाची शक्ती कोणत्याही कायद्याने किंवा कायद्याद्वारे प्रतिबंधित नाही.

निरपेक्ष राजेशाहीची काही उदाहरणे सौदी अरेबिया, ब्रुनेई आणि ओमान आहेत. अलीकडच्या काळामध्ये संवैधानिक राजेशाही,  निवडून आलेली राजेशाही किंवा अगदी मुकुटधारी प्रजासत्ताक किंवा प्रतीकात्मक राजेशाही आहेत. संवैधानिक राजेशाहीमध्ये, सार्वभौम लिखित किंवा अलिखित संविधानानुसार आपली शक्ती वापरतो. वंशपरंपरागत राजेशाहीच्या विरूद्ध निवडक राजेशाही आपले प्रमुख निवडते. प्रतीकात्मक राजेशाहीमध्ये, संवैधानिक बाबींमध्ये सम्राटाला मर्यादित अधिकार असतात. राजेशाही ही प्रतीकात्मक किंवा औपचारिक स्वरूपाची असते.

सरकारविषयी काही महत्वाची तथ्ये – facts about government 

  • सरकार हे एक देश, राज्य किंवा कोणतीही संस्था चालवण्यासाठी बनवण्यात आलेली एक प्रणाली आहे जी देशाचा, राज्याचा किंवा संबधित संस्थेचा सर्व कारभार चालवते किंवा पाहते.
  • निरपेक्ष राजेशाहीची काही उदाहरणे सौदी अरेबिया, ब्रुनेई आणि ओमान आहेत. अलीकडच्या काळामध्ये संवैधानिक राजेशाही, निवडून आलेली राजेशाही किंवा अगदी मुकुटधारी प्रजासत्ताक किंवा प्रतीकात्मक राजेशाही आहेत.
  • आपल्या सर्वांना माहित आहे कि आपल्या भारत देशामध्ये लोकशाही सरकार आहे.
  • लोकशाही सरकारमध्ये देशाचा नेता किंवा प्रमुख निवडण्यात देशाची जनता गुंतलेली असते म्हणजेच सरकार स्थापनेच्या प्रक्रियेत जनतेचा सहभाग असतो. त्यांना सत्तेत येण्यासाठी पक्षाला मत देण्याचा स्वातंत्र्य आणि अधिकार आहे.
  • संवैधानिक राजेशाहीमध्ये, सार्वभौम लिखित किंवा अलिखित संविधानानुसार आपली शक्ती वापरतो. वंशपरंपरागत राजेशाहीच्या विरूद्ध निवडक राजेशाही आपले प्रमुख निवडते. प्रतीकात्मक राजेशाहीमध्ये, संवैधानिक बाबींमध्ये सम्राटाला मर्यादित अधिकार असतात तसेच राजेशाही ही प्रतीकात्मक किंवा औपचारिक स्वरूपाची असते.
  • एकदा नियुक्त किंवा स्थापन झाल्यानंतर, सरकार देशाच्या सामाजिक कल्याण, कायदा आणि सुव्यवस्था, संरक्षण आणि आर्थिक घडामोडींसाठी जबाबदार असते.

आम्ही दिलेल्या government meaning in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.

मित्रानो तुमच्याकडे जर सरकार विषयी माहिती मराठी बद्दल अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा आम्ही ते या governed meaning in marathi या article मध्ये update करू, मित्रांनो हि govern meaning in marathi माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Share करायला विसरू नका धन्यवाद अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट

Leave a Comment

error: छे.. छे... असं अजिबात चालणार नाही !!