Chandrayaan 3 Information in Marathi चंद्रयान ३ माहिती भारताने अंतराळ क्षेत्रात खूप मोठ्ठी प्रगती केली आहे आत्तापर्यंत आणि दोन वेळा चंद्रावर सुद्धा जाऊन आलाय. पहिलं चांद्रयान यशस्वी ठरल्यानंतर भारताने दुसरी चांद्रयान मोहीम सुद्धा राबवली. परंतु थोडक्यात शेवटच्या क्षणी झालेल्या तांत्रिक बिघाडामुळे टी मोहीम अयशस्वी झाली. पण त्यावर भारत थांबला नाहीये. चांद्रयान तीन भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) द्वारे नियोजित तिसरी चंद्र शोध मोहीम आहे. इस्रो ने आता चांद्रयान तीन ही मोहीम हाती घेतली आहे आणि ती यशस्वी हि करण्यासाठी खूप तयारी सुद्धा केली आहे. आज त्याबद्दलच जाणून घेऊ.
चंद्रयान ३ माहिती – Chandrayaan 3 Information in Marathi
| नाव | चांद्रयान तीन |
| प्रारंभ तारीख | 2022 |
| रॉकेट | GSLV मार्क III |
| अंतराळयान घटक | रोव्हर |
| ऑपरेटर | भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) |
| निर्माता | भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) |
चांद्रयान तीन
चांद्रयान तीन भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) द्वारे नियोजित तिसरी चंद्र शोध मोहीम आहे. चांद्रयान -३ नंतर, जेथे सॉफ्ट लँडिंग गाइडन्स सॉफ्टवेअरमध्ये शेवटच्या क्षणी झालेल्या त्रुटीमुळे लॅन्डरच्या सॉफ्ट लँडिंग प्रयत्नास अपयशी ठरले ते यशस्वी कक्षीय अंतर्भूत केल्यानंतर, सॉफ्ट लँडिंगचे प्रदर्शन करण्यासाठी आणखी एक चांद्र मोहिम प्रस्तावित करण्यात आली. चांद्रयान – ३ हे चांद्रयान – २ चे मिशन रिपीट असेल पण त्यात फक्त चांद्रयान – २ प्रमाणेच लँडर आणि रोव्हरचा समावेश असेल. यात ऑर्बिटर असणार नाही. २०२२ च्या पहिल्या सहामाहीत हे यान प्रक्षेपित करण्याची योजना आहे. हे यान चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरणार आहे.
पार्श्वभूमी
चंद्रावर सॉफ्ट लँडिंग दाखवण्यासाठी चांद्रयान कार्यक्रमाच्या दुसऱ्या टप्प्यात, इस्रोने चांद्रयान – २ ला जीएसएलव्ही एमके III प्रक्षेपण वाहनासह ऑर्बिटर, लँडर आणि रोव्हरसह प्रक्षेपित केले. सप्टेंबर २०१९ मध्ये चंद्राच्या पृष्ठभागावर प्रज्ञान रोव्हर तैनात करण्यासाठी लँडरचे टचडाउन होणार होते.
चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावरील मोहिमेवर जपानच्या सहकार्याबद्दल यापूर्वीचे अहवाल समोर आले होते जेथे भारत लँडर प्रदान करेल तर जपान लाँचर आणि रोव्हर दोन्ही प्रदान करेल. मिशनमध्ये साईट सॅम्पलिंग आणि चांद्र रात्री जगण्याची तंत्रज्ञान समाविष्ट असू शकते. विक्रम लँडरच्या नंतरच्या अपयशामुळे २०२४ साठी जपानच्या भागीदारीत प्रस्तावित चांद्र ध्रुवीय शोध मोहिमेसाठी आवश्यक असलेल्या लँडिंग क्षमतांचे प्रदर्शन करण्यासाठी दुसरे मिशन सुरू झाले. २०२२ च्या पूर्वार्धात कधीतरी अंतराळ यानाचे प्रक्षेपण होणार आहे.
डिझाईन
चांद्रयान -3 साठी लँडरमध्ये फक्त चार थ्रॉटल-सक्षम इंजिन असतील चांद्रयान -२ वर विक्रमच्या विपरीत, ज्यात पाच ८०० न्यूटन इंजिन होते, ज्यामध्ये पाचवे केंद्रस्थानी आणि निश्चित जोराने बसवले गेले होते. याव्यतिरिक्त, चांद्रयान -३ लँडर लेझर डॉप्लर वेलोसिमीटर (LDV) ने सुसज्ज असेल.
निधी
डिसेंबर २०१९ मध्ये, असे कळवण्यात आले की इस्रोने प्रोजेक्ट ७५ कोटी (US $ ११ दशलक्ष) इतक्या रकमेच्या सुरुवातीच्या निधीची विनंती केली आहे, त्यापैकी ₹ ६० कोटी (US $ ८.४ दशलक्ष) मशीनरी, उपकरणे आणि इतरांसाठी खर्च पूर्ण करण्यासाठी असतील. भांडवली खर्च, तर उर्वरित ₹ १५ कोटी (US $ २.१ दशलक्ष) महसूल खर्च शिर्षकाखाली मागितले जातात. प्रकल्पाच्या अस्तित्वाची पुष्टी करताना, इस्रोचे अध्यक्ष के. सिवन यांनी सांगितले की खर्च सुमारे १५,६१५ कोटी (US $ ८६ दशलक्ष) असेल.
पुढील वर्षी इस्रोचे चांद्रयान -३ प्रक्षेपण
अंतराळ एजन्सीने यापूर्वी २०२० च्या अखेरीस किंवा २०२१ च्या सुरुवातीला चांद्रयान ३ मोहीम सुरू करण्याची योजना आखली होती. तथापि, कोविड -१९ महामारीमुळे बहुतेक मोहिमांचे वेळापत्रक पुन्हा ठरवण्यात आले. भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) पुढील वर्षी चंद्रावर आपली तिसरी मोहीम सोडण्याची योजना आखत आहे, असे सरकारने बुधवारी सांगितले.
लोकसभेत एका प्रश्नाला लेखी उत्तर देताना अंतराळ विभागाचे राज्यमंत्री जितेंद्र सिंह म्हणाले की, चांद्रयान -३ मोहिमेमध्ये फक्त एक लँडर आणि एक रोव्हर असेल. चंद्रावर भारताचे दुसरे मिशन, चांद्रयान -२, २०१९ मध्ये चंद्राच्या पृष्ठभागापासून फक्त २.१ किमी अंतरावर पृथ्वीशी संपर्क तुटला. लँडर विक्रमने चंद्राच्या पृष्ठभागावर कठोर लँडिंग केले, तर ऑर्बिटरमध्ये राहण्याची अपेक्षा आहे.
उद्देश
चांद्रयान -३ हे इस्रोसाठी महत्वाचं आहे कारण ते भारताच्या पुढील अंतर-ग्रह मोहिमांसाठी लँडिंग करण्याची क्षमता दर्शवेल. गगनयान प्रकल्पाअंतर्गत पहिले मानवरहित मिशन सुरू करण्यासाठी इस्रो डिसेंबरला लक्ष्य करत आहे. या मोहिमेची सुरुवात गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये होणार होती. चांद्रयान -2 मोहिमेचा पाठपुरावा, कॉन्फिगरेशन अंतिम करणे, उपप्रणालींची प्राप्ती, एकत्रीकरण, अंतराळयान पातळीवरील तपशीलवार चाचणी आणि पृथ्वीवरील प्रणालीच्या कामगिरीचे मूल्यांकन करण्यासाठी अनेक विशेष चाचण्यांसह विविध प्रक्रिया समाविष्ट आहेत.
इतर
इस्रो चांद्रयान ३ लँडर चांद्रयान २ चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर त्याच ठिकाणी उतरवण्याची योजना आखत आहे, जो चंद्राच्या पृष्ठभागाचा एकमेव आशादायक भाग आहे. हे क्षेत्र तुलनेने अज्ञात आहे आणि प्रामुख्याने केवळ ऑर्बिटरद्वारे अभ्यास केला गेला आहे. केवळ चीन, जानेवारी २०१९ मध्ये, चॅन्ग ४ मोहिमेद्वारे चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवाजवळ भूमी वर यशस्वीपणे यशस्वी करू शकला.
जरी चांद्रयान ३ बद्दल बरेच तपशील अज्ञात राहिले असले तरी, शिवानने हे उघड केले की मिशनची किंमत अंदाजे ६१५ कोटी रुपये आहे. त्याच्या पूर्ववर्तीपेक्षा खूप स्वस्त, ज्याची किंमत सरकारला ९७० कोटी रुपये आहे. चांद्रयान ३ चे २०२२ मध्ये कधीतरी प्रक्षेपण होणार आहे आणि जर ते यशस्वी झाले तर अमेरिका, यूएसएसआर आणि चीन नंतर चंद्रावर अंतराळयानाला सॉफ्ट लँड करणारा भारत हा चौथा देश बनेल.
जर चांद्रयान २ चे प्रक्षेपण तसेच मिशन यशस्वी झाले असते तर इस्रो चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवीय प्रदेशावर सॉफ्ट लँडिंग करणारी पहिली अंतराळ संस्था बनली असती. चंद्राच्या पृष्ठभागावर मऊ लँडिंगचा प्रयत्न करणारी चांद्रयान २ मोहीम ही भारतीय अंतराळ-एजन्सीची पहिली मोहीम होती. चांद्रयान २ हे घरगुती तंत्रज्ञानासह चंद्राचा भूभाग शोधण्याचे पहिले भारतीय मिशन होते.
जर चांद्रयान २ मोहीम यशस्वी झाली असती, तर भारत चंद्राच्या पृष्ठभागावर सॉफ्ट-लँडिंग करणारा चौथा देश बनला असता. परंतु काही कारणास्तव भारत यात यशस्वी होऊ शकला नाही. चांद्रयान २ मध्ये झालेलं अपयश बाजूला सारून त्यात जे करायचं बाकी राहिलं होत ते पूर्ण करण्यासाठी चांद्रयान ३ ही मोहीम खूप महत्वाची आहे. जर हि मोहीम यशस्वी झाली तर भारतीय अंतराळ संशोधन क्षेत्रात अजून एक मानाचा तुरा खोवला जाईल. जगात भारतीय अंतराळ संशोधन किती पुढारलेल आहे संपूर्ण जगाला कळेल.
आम्ही दिलेल्या chandrayaan 3 information in marathi माहितीमध्ये काहीही चुकीचे असल्यास आपण लवकरात लवकर आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे आपण दिलेली माहिती अचूक असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.
मित्रानो तुमच्याकडे जर “चंद्रयान 3” विषयावर अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा आम्ही ते या chandrayaan 3 full information in marathi या article मध्ये upadate करू, मित्रांनो हि information about chandrayaan 3 in marathi माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Share करायला विसरू नका. तसेच आपण chandrayaan 3 in marathi या लेखाचा वापर chandrayaan 3 details असा देखील करू शकता. धन्यवाद अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट
