CISF Information in Marathi सीआयएसएफ काय आहे ? सी आय एस एफ बद्दल माहिती आपल्या देशात सुरक्षा व सुव्यवस्था राखण्यासाठी वेगवेगळी दले काम करतात. जसे की पोलिस, आर्मी वगेरे. ह्यांव्यातिरिक्त अजून काही घटक आहेत जे वेगवेगळे कार्य करतात परंतु प्रकार हाच असतो. आजच्या या सदरात आपण अशाच एका दला बद्दल आज माहिती पाहणार आहोत ते म्हणजे केंद्रीय औद्योगिक सुरक्षा दल (सीआयएसएफ). हे एक आहे केंद्रीय सशस्त्र पोलिस दल आहे जे भारतात कार्य करते. आज ह्याबद्दल थोडक्यात माहिती घेण्याचा प्रयत्न करू.
सीआयएसएफ काय आहे – CISF Information in Marathi
| पात्रता | शारीरिक निकष |
| १०० मीटर शर्यत | पुरुष १६ सेकंदात स्त्री १८ सेकंदात |
| ८०० मीटर शर्यत | पुरुष ३ मिनिटांत ४५ सेकंद स्त्री ४ मिनिटांत ४५ सेकंद |
| लांब उडी | पुरुष ३.५ मीटर (३ शक्यता) स्त्री ३ मीटर (३ शक्यता) |
| शॉट पुट | (७.२६ किलो) पुरुष ४.५० मीटर |
सी आय एस एफ विस्तारित रूप – CISF Full Form in Marathi
सी आय एस एफ – CISF – Central Industrial Security Force – केंद्रीय औद्योगिक सुरक्षा दल
स्थापना
भारतीय संसदेच्या कायद्यानुसार याची स्थापना २८०० च्या कर्मचारी पाठिंब्याने १० मार्च १९६९ रोजी केली गेली. त्यानंतर सीआयएसएफला १५ जून १९८३ रोजी संसदेच्या दुसर्‍या कायद्याद्वारे भारताची सशस्त्र सेना बनविण्यात आली. सध्याची सक्रिय संख्या १,४८,३७१ कर्मचारी आहेत. एप्रिल २०१७ मध्ये सरकारने मंजूर केलेली संख्या १,४५,००० वरून १,८०,००० केली.
त्याच्या कर्तव्यांपैकी एक म्हणजे दिल्ली मेट्रो आणि संवेदनशील सरकारी इमारतींचे संरक्षण करणे आणि विमानतळ सुरक्षा प्रदान करणे. सीआयएसएफचे संचालन केंद्रीय गृह मंत्रालयाने केले आहे. ह्याचे मुख्यालय नवी दिल्ली येथे आहे.
- नक्की वाचा: CRPF काय आहे ?
कार्य
सीआयएसएफ ३०० औद्योगिक युनिट्स, सरकारी पायाभूत सुविधा प्रकल्प आणि सुविधा आणि संपूर्ण भारतभरातील आस्थापनांना सुरक्षा कवच प्रदान करते. अणु उर्जा प्रकल्प, अवकाश स्थापना, खाणी, तेल फील्ड व रिफायनरीज, मोठी बंदरे, अवजड अभियांत्रिकी, स्टील प्रकल्प, बॅरेजेस, खत युनिट, विमानतळ आणि जलविद्युत / औष्णिक उर्जा प्रकल्प ज्यात केंद्रीय सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रम (पीएसयू) नियंत्रित आहेत, आणि भारतीय चलनाचे उत्पादन करणार्‍या चलन नोट प्रेस सीआयएसएफद्वारे संरक्षित केल्या आहेत.
त्याद्वारे संपूर्ण प्रदेशात विविध प्रकारचे भूप्रदेश आणि हवामान स्थितीचे आच्छादन आहे. सीआयएसएफ सल्लागार सेवा देखील प्रदान करतेखाजगी उद्योग तसेच भारत सरकारमधील इतर संस्थांना. सीआयएसएफच्या सल्लामसलत करण्याच्या व्याप्तीत सुरक्षा सल्ला आणि अग्निसुरक्षा सल्लामसलत समाविष्ट आहे.
सीआयएसएफ ही भारतीय निमलष्करी दलातील एक अद्वितीय संस्था आहे जी समुद्रीमार्ग, वायुमार्ग आणि भारतातील काही प्रमुख आस्थापनांसाठी काम करते. सीआयएसएफमध्ये काही आरक्षित बटालियन आहेत जे कायदा व सुव्यवस्था जपण्यासाठी राज्य पोलिसांसोबत काम करतात. आपत्ती व्यवस्थापनात सीआयएसएफची प्रमुख भूमिका आहे. सीआयएसएफकडे ‘फायर विंग’ आहे ज्या उद्योगामध्ये सीआयएसएफ पहारेकरी असलेल्या अग्निशमन अपघातांमध्ये मदत करते.
सीआयएसएफ काही खासगी क्षेत्रातील युनिट्स आणि दिल्लीतील महत्वाच्या सरकारी इमारतींना संरक्षण पुरवित आहे. सध्या सीआयएसएफ, झेड प्लस, झेड, एक्स, वाय म्हणून वर्गीकृत संरक्षित व्यक्तींना सुरक्षा देखील पुरवित आहे. सीआयएसएफ ही एकमेव शक्ती आहे जी सानुकूलित आणि समर्पित अग्निशामक विभाग आहे. सीआयएसएफ एक भरपाईची किंमत शक्ती आहे.
- नक्की वाचा: आई टी बी पी काय आहे ?
पात्रता
शारीरिक निकष
विहित शारिरीक मानकांची पूर्तता करणारे उमेदवार खाली दिल्याप्रमाणे शारीरिक कार्यक्षमता चाचणी (पीईटी) मध्ये टाकले जातील
- १०० मीटर शर्यत
पुरुष १६ सेकंदात स्त्री १८ सेकंदात
- ८०० मीटर शर्यत
पुरुष ३ मिनिटांत ४५ सेकंद स्त्री ४ मिनिटांत ४५ सेकंद
- लांब उडी पुरुष ३.५ मीटर (३ शक्यता) स्त्री ३ मीटर (३ शक्यता)
- शॉट पुट (७.२६ किलो) पुरुष ४.५० मीटर
या चाचण्या केवळ पात्र स्वरूपाच्या असतील आणि कोणतेही गुण मिळणार नाहीत. यातील एका चाचणीतही अपयश हे अपात्रतेसारखेच आहे
शारीरिक आणि वैद्यकीय मानक चाचण्याः
- उंची
पुरुष १६५ सेमी (जनरल आणि एससी) स्त्री १५७ सेमी (जनरल आणि एससी)
पुरुष १६२.५ सेमी (एसटी) स्त्री १५४ सेमी (एसटी)
- छाती
पुरुष ८१ सेमी (किमान ५ सेमी विस्तारासह) स्त्री लागू नाही वजन उंचीशी संबंधित उंचीशी संबंधित वैद्यकीय
पुरुष आकार -१ स्त्री आकार -1
- नक्की वाचा: CDS परीक्षा माहिती
वैद्यकीय मानके: (अ) दृष्टी (ब) पार पाडणे कोन (c) कान (ड) नाक (इ) मान (फ) दात (ग) व्हनरल रोग (ह) तीव्र त्वचा रोग
भाषण यासारख्या सामान्य मानके पाहिजे अडथळा न करता म्हणजे भांडण न करता; उमेदवारास टीबी, कोणत्याही प्रकारचे संधिवात, उच्च रक्तदाब, मधुमेह, ब्रोन्कियल दमा, हृदयविकाराचा कोणताही आजार होण्यासारखे लक्षण असू नये; उमेदवाराला शरीरात इत्यादी कुठेही समजण्यायोग्य आणि दृश्यमान ग्रंथी सूज येऊ नये इत्यादी .
राष्ट्रीयत्व: केवळ भारतीय नागरिकच पात्र ठरेल.
लिंग: सहाय्यक कमांडंट पदावर नियुक्तीसाठी पुरुष व महिला दोन्ही उमेदवार पात्र आहेत.
- नक्की वाचा: NDA परीक्षा माहिती
शैक्षणिक पात्रता – Eligibility
या स्पर्धात्मक परीक्षेस बसण्यासाठी शैक्षणिक पात्रता मान्यताप्राप्त विद्यापीठातून पदवीधर असेल. एनसीसी ‘बी’ किंवा ‘सी’ प्रमाणपत्र असणे इष्ट पात्रता असेल. या इष्ट पात्रतेचा मुलाखत / व्यक्तिमत्त्व चाचणीच्या वेळीच विचार केला जाईल. परीक्षेसाठी अर्ज करणा-या उमेदवारांनी परीक्षेतील प्रवेशासाठी सर्व पात्रता अटी पूर्ण केल्या पाहिजेत.
वय मर्यादा: उमेदवारांनी १ ऑगस्ट २०२१ रोजी ३५ वर्षे वयाची मुदत मिळविली नसावी, म्हणजेच त्याचा / तिचा जन्म २ ऑगस्ट १९८६ पूर्वी झाला नसेल. तथापि, वर नमूद केलेली उच्च वयोमर्यादा जास्तीत जास्त पाच पर्यंत शिथिल असेल. उमेदवार अनुसूचित जाती किंवा अनुसूचित जमातीचा असेल तर वर्षे.
प्रयत्नांची संख्या:
परीक्षेत हजर असणार्या प्रत्येक उमेदवारास अन्यथा पात्र ठरल्यास परीक्षेत तीन प्रयत्नांना परवानगी असेल.
निवड
सहाय्यक कमांडंट म्हणून सीआयएसएफमध्ये प्रवेश घेऊ इच्छिणार्या उमेदवारांना यूपीएससीतर्फे दरवर्षी घेण्यात येणार्या परीक्षेत पात्रता मिळणे आवश्यक असते. परीक्षेत ३ टप्पे असतात:
पहिला टप्पा: लेखी-चाचणी
दुसरा टप्पा: शारीरिक कार्यक्षमता चाचणी आणि वैद्यकीय मानक चाचणी
तिसरा टप्पा: वैयक्तिक मुलाखत / वैयक्तिक क्षमता चाचणी
- नक्की वाचा: BSW बद्दल माहिती
अभ्यासक्रम – CISF Syllabus in Marathi
सीआयएसएफ परीक्षा नमुना: पहिला टप्पा
फेज -१ म्हणजे सीआयएसएफ परीक्षेची लेखी-चाचणी दोन पेपर्सवर असते:
- पेपर -१: ऑब्जेक्टिव्ह प्रकार , २५० गुण
- पेपर- २: वर्णनात्मक प्रकार , २०० गुण
पेपर- १
(सामान्य क्षमता व बुद्धिमत्ता)
- सामान्य मानसिक क्षमताः तार्किक तर्क, परिमाणात्मक योग्यता, संख्यात्मक क्षमता आणि डेटा व्याख्या.
- सामान्य विज्ञान: माहिती तंत्रज्ञान, बायोटेक्नॉलॉजी आणि पर्यावरण विज्ञान या क्षेत्रातील सामान्य प्रश्नांचा समावेश आहे.
- क्रिडा, संस्कृती, संगीत, कला, साहित्य, प्रशासन, उद्योग, व्यवसाय आणि जागतिकीकरणाच्या क्षेत्रांसह राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय महत्त्वाच्या सद्य घटना.
- सामान्य जागरूकता: भारतीय इतिहास, भारतीय आणि जागतिक भूगोल, भारतीय राजकारण आणि अर्थव्यवस्था.
पेपर -२
भाग अ- निबंध
उमेदवारांना आधुनिक भारतीय इतिहासाशी संबंधित, जसे की, स्वातंत्र्यलढ्य, भूगोल, राजकारण आणि अर्थव्यवस्था, सुरक्षिततेचे ज्ञान आणि मानवी हक्कांच्या प्रश्नांवर आणि विश्लेषणात्मक क्षमतेवर निबंध लिहिण्याची आवश्यकता आहे. निबंधाचे माध्यम इंग्रजी किंवा हिंदी असू शकते.
भाग ब-
आकलन आणि अचूक लेखन या भागामध्ये आकलन परिच्छेद, प्रिसिस लेखन, काउंटर वितर्क विकसित करणे, साधे व्याकरण आणि भाषा चाचणी समाविष्ट आहे. आकलन व तंतोतंत लिखाण करण्याचे माध्यम इंग्रजी आहे.
लेखी परीक्षेस पात्र ठरलेले उमेदवार पात्रतेच्या निकषानुसार शारीरिक कार्यक्षमता चाचणी आणि वैद्यकीय मानक कार्यक्षमता चाचणीसाठी येऊ शकतात.
वरील सर्व मजकूर पाहून आपणास अंदाज लागला असेलच, सी आय एस एफ काय आहे ? cisf information in marathi language कशी असते? त्याचे स्वरूप व पात्रता काय आहे? त्याचा अभ्यासक्रम काय आहे ? पेपर कोणते व किती मार्क्स चे असतात महत्वाची पुस्तके कोणती आहेत या सर्वाचे थोडक्यात मार्गदर्शन केले गेले आहे. cisf course information in marathi हा लेख आपल्याला आवडल्यास आपल्या मित्र परिवारासोबत फेसबुक ओट्सअप्प सारख्या विविध सोशियल मेडिया वरून माहिती पोहचवा. तसेच information about cisf in marathi हा लेख कसा वाटला व अजून काही सी आय एस एफ विषयी राहिले असेल तर आपण comments द्वारे कळवू शकता धन्यवाद.
आम्ही दिलेल्या cisf details in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू. अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट
🙏🏻