शार्क मासा संपूर्ण माहिती Shark Information In Marathi

Shark Information In Marathi शार्क मासा संपूर्ण माहिती शार्क म्हणजे महासागरातील अनभिक्षित सम्राट. जरी तो आकाराने सगळ्यात मोठा नसला व्हेल सारखा आणि जरी तो मगरी सारखा जमिनीवर येऊ शकतं नसला तरीसुद्धा त्याच्या सारखा हिंस्र प्राणी मासा दुसरा कोणीच नाहीये. तर अशा या शार्कची संपूर्ण माहिती आपण पाहू.

shark information in marathi
shark information in marathi

शार्क मासा संपूर्ण माहिती – Shark Information In Marathi

घटकमाहिती
वैज्ञानिक नावSelachimorpha
आयुष्य20-30 वर्षे
राज्यप्राणी
वर्गChondrichthyes
शब्दकोरडाटा
उपवर्गएलास्मोब्रांची

शार्क

शार्क हा एलास्मोब्रॅन्च माशांचा समूहातील आहे ज्याचे वैशिष्ट्य आहे कार्टिलाजीनस स्केलेटन, डोक्याच्या बाजूला पाच ते सात गिल स्लिट्स आणि डोक्यावर एक उभा फिन. सर्वात प्राचीन ज्ञात शार्क ४२० दशलक्ष वर्षांपूर्वीचे आहेत. अँकॅन्थोडियन्सना अनेकदा “काटेरी शार्क” असे संबोधले जाते. शार्क ५०० पेक्षा जास्त प्रजातींमध्ये वैविध्यपूर्ण झाले आहेत.

ते आकारात लहान असून शार्क हे (एटमोप्टरस पेरी) केवळ १७ सेंटीमीटर (६.७ इंच) समुद्रातील प्रजाती पासून ते व्हेल शार्क पर्यंत जगातील सर्वात मोठे मासे आहेत. जे अंदाजे १२ मीटरपर्यंत (४० फूट) लांब असतात. शार्क सर्व समुद्रात आढळतात आणि २,००० मीटर (६,६०० फूट) खोलीपर्यंत सामान्यपणे त्यांचा अधिवास असतो.

ते साधारणपणे गोड्या पाण्यामध्ये राहत नाहीत तरी काही ज्ञात अपवाद आहेत, जसे की बुल शार्क आणि नदी शार्क, जे समुद्री पाणी आणि गोड्या पाण्यामध्ये आढळू शकतात. शार्कमध्ये त्वचारोगाच्या दातांचे आवरण असते जे त्यांच्या त्वचेचे नुकसान आणि परजीवींपासून द्रवपदार्थाची गतिशीलता सुधारण्याव्यतिरिक्त त्यांचे संरक्षण करते. त्यांच्याकडे बदलण्यायोग्य दातांचे असंख्य संच आहेत.

टायगर शार्क, ब्लू शार्क, ग्रेट व्हाईट शार्क, मको शार्क, थ्रेशर शार्क आणि हॅमरहेड शार्क यासारख्या सुप्रसिद्ध प्रजाती आहेत. शार्क मांस किंवा शार्क फिन सूपसाठी वापरले जाते . अनेक शार्क माशांची संख्या मानवी क्रियाकलापांमुळे धोक्यात आली आहे. १९७० पासून, शार्कची लोकसंख्या ७१%कमी झाली आहे, मुख्यतः जास्त मासेमारीमुळे हे चित्र दिसून येते.

उत्क्रांतीचा इतिहास

जीवाश्म रेकॉर्ड

शार्क सारख्या माशाचा अस्तित्वाचा पुरावा ऑर्डोविशियन कालखंडातील आहे. ४५०-४२० दशलक्ष वर्षांपूर्वी, जमिनीच्या कशेरुका अस्तित्वात येण्यापूर्वी आणि विविध प्रकारच्या वनस्पतींनी महाद्वीपांच्या वसाहतीपूर्वी शार्क चे अस्तित्व आढळते. साधारणपणे स्वीकारलेले सर्वात जुने “शार्क” हे सिलुरियन काळात सुमारे ४२० दशलक्ष वर्षांपूर्वीचे होते.

ते आधुनिक शार्कपेक्षा खूप वेगळे दिसत होते. सामान्यता पूर्वीच्या शार्कच्या दातांची रचना अगदी भिन्न होती. बहुतेक आधुनिक शार्क सुमारे १०० दशलक्ष वर्षांपूर्वी सापडतात. बहुतेक जीवाश्मना दात असतात, आणि ते ही बहुतेक वेळा मोठ्या संख्येने. अर्धवट सांगाडे आणि अगदी पूर्ण जीवाश्म अवशेष सापडले आहेत.

अंदाज सांगतात की शार्क आयुष्यभर हजारो दात वाढवतात. जे जीवाश्म स्पष्ट करते. दात सहजपणे जीवाश्मयुक्त कॅल्शियम फॉस्फेटचे असतात. जेव्हा शार्कचा मृत्यू होतो, तेव्हा विघटित झालेला सांगाडा तुटतो.

नामशेष घटना

२०२१ मध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासाने १९ दशलक्ष वर्षांपूर्वी घडलेल्या एका मोठ्या शार्क लुप्त होण्याच्या घटनेचे पुरावे दिले. विघटनाच्या ५ दशलक्ष वर्षांपूर्वीची गोष्ट आहे. या विलुप्त होण्याच्या घटनेचे कारण अद्याप ज्ञात नाही, तथापि, अभ्यासानुसार असे सुचवले आहे की शार्कची विविधता ७०% आणि विपुलता ९०% ने कमी झाली आहे आणि आधुनिक शार्क या इव्हेंटमधून कधीही पुनर्प्राप्त झाले नाहीत.

लेखक असेही सांगतात की विलुप्त होण्याच्या घटनेपूर्वी, “शार्कने आजच्यापेक्षा खुल्या महासागरातील पर्यावरणात खूप मोठी भूमिका बजावली.” सध्याच्या काळात, फक्त ५३ ओपन-ओशन शार्क प्रजाती शिल्लक आहेत.

शरीरशास्त्र

दात

टायगर शार्कचे दात तिरकस असतात. शार्क दात थेट जबड्याला चिकटवण्याऐवजी हिरड्यांमध्ये रुतलेले असतात आणि आयुष्यभर सतत बदलले जातात. दातांच्या अनेक पंक्ती जबडाच्या आतील बाजूस एका खोबणीत वाढतात आणि कन्व्हेयर बेल्ट सारखे स्थिरपणे पुढे सरकतात. काही शार्क त्यांच्या आयुष्यात ३०,००० किंवा अधिक दात गमावतात. दात बदलण्याचा दर ८ ते १० दिवसांनी एकदा ते अनेक महिन्यांपर्यंत बदलतो.

कंकाल

शार्कचे सांगाडे हे खूप वेगळे आहेत. शार्क आणि इतर मासे यांचे सांगाडे हे संयोजी ऊतकांपासून बनलेले असतात. हाडे ही लवचिक असल्यामुळे सांगाड्याचे वजन कमी होते, ऊर्जा वाचते. शार्कला बरगडीचे पिंजरे नसल्यामुळे ते जमिनीवर स्वतःच्या वजनाखाली सहज चिरडले जाऊ शकतात.

जबडा

शार्कचे जबडे, कवटीला जोडलेले नाहीत. जबड्याच्या पृष्ठभागावर शारीरिक तणावाच्या तीव्र प्रदर्शनामुळे आणि त्याच्या सामर्थ्याची गरज असल्यामुळे अतिरिक्त समर्थनाची आवश्यकता असते. यात “टेसेरे” नावाच्या लहान षटकोनी प्लेट्सचा एक थर आहे. यामुळे या भागांना समान ताकद मिळते.

पंख

फिन स्केलेटन्स लांब असतात. केस आणि पंखांमध्ये खडबडीत केराटिन सारखे लवचिक प्रथिने असलेले फिलामेंट्स असतात. बहुतेक शार्कला आठ पर असतात. शार्क फक्त त्यांच्या समोर असलेल्या वस्तूंपासून दूर जाऊ शकतात कारण त्यांचे पर त्यांना शेपटीच्या पहिल्या दिशेने हलू देत नाहीत.

शेपटी

शेपटी जोर देते, वेग आणि प्रवेग शेपटीच्या आकारावर अवलंबून असते. वेगळ्या वातावरणात त्यांच्या उत्क्रांतीमुळे शार्क प्रजातींमध्ये शेपटीचा आकार लक्षणीय बदलतो .

जीवनाचा इतिहास

शार्कचे आयुष्यमान प्रजातीनुसार बदलते. बहुतेक २० ते ३० वर्षे जगतात. काटेदार डॉगफिश १०० वर्षांपेक्षा जास्त काळातील सर्वात लांब आयुष्यमानांपैकी एक आहे. व्हेल शार्क (Rhincodon typus) देखील १०० वर्षांपेक्षा जास्त काळ जगू शकतात. पूर्वीच्या अंदाजानुसार ग्रीनलँड शार्क (Somniosus microcephalus) सुमारे २०० वर्षे गाठू शकतो. हे सर्वात जास्त काळ जगणारे मासे ज्ञात आहे.

आम्ही दिलेल्या shark information in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.

मित्रानो तुमच्याकडे जर “शार्क” या माशा बद्दल अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा आम्ही ते या information about shark in marathi या article मध्ये upadate करू, मित्रांनो हि shark fish information in marathi wikipedia माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Share करायला विसरू नका. तसेच आपण या लेखाचा वापर whale shark information in marathi असा देखील करू शकता. धन्यवाद अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट

Leave a Comment

error: छे.. छे... असं अजिबात चालणार नाही !!