Water Animals Information in Marathi Language – Jalchar Prani Name in Marathi जलचर प्राण्यांची माहिती आज आपण या लेखामध्ये Water Animals म्हणजेच गोड्या पाण्यामध्ये राहणाऱ्या प्राण्याबद्दल माहिती घेणार आहोत. हे सस्तन प्राणी जलीय सस्तन प्राणी आहेत जे त्यांच्या अधिवासासाठी पाण्यावर म्हणजेच हे प्राणी नदी, विहिरी, तलाव, ओढे आणि नाले या ठिकाणी मोठ्या प्रमाणात आढळतात. पाण्यामध्ये राहणाऱ्या प्राण्यांना पाण्याखालील प्राणी किवा जलचर प्राणी देखील म्हंटले जाते. पाण्यामध्ये राहणाऱ्या प्राण्यांमध्ये मासे, कासव, मगर आणि खेकडे या प्रकारचे अनेक प्राणी समाविष्ट होतात.
जलचर प्राण्यांची माहिती – Water Animals Information in Marathi
पाण्यामधील प्राणी कसे श्वास घेतात ?
ओलसर वातावरणात राहणारे काही मोठे किंवा खूप लहान प्राणी त्वचेद्वारे श्वास घेतात. वायूंची देवाणघेवाण त्वचेद्वारे होते आणि त्याला अंतर्बाह्य एक्सचेंज म्हणतात. पाण्यात राहणाऱ्या प्राण्यांना गिल्स असतात, जे त्यांच्या बाहेरील पडद्याचे विस्तार असतात आणि त्यांच्यामधून पाणी जात असताना गॅस एक्सचेंजला परवानगी देण्यासाठी डिझाइन केलेले अतिशय पातळ पेशी असतात.
जलचर प्राणी काय खातात ?
जलचर प्राणी विविध प्रकारचे पदार्थ खातात. कोरल, स्पंज आणि व्हेल सारखे प्राणी प्लँक्टन नावाचे लहान क्रस्टेशियन खातात. महासागरातील माशांच्या खाण्याच्या सवयी वेगवेगळ्या असतात. सहसा, बहुतेक समुद्री मासे एकमेकांना खातात आणि कोळंबी, खेकडे आणि क्रिल सारख्या क्रस्टेशियन खातात.
ते शैवाल, केल्प, प्लँक्टन, डेट्रिटस आणि सेफ्लोपॉड्स जसे ऑक्टोपस आणि स्क्विडवर देखील खातात, याशिवाय समुद्री अर्चिन सारख्या इचिनोडर्म देखील खातात. काही समुद्री मासे सफाई कामगार आहेत आणि इतर सागरी प्राण्यांच्या मृतदेह खातात.
- नक्की वाचा: समुद्री प्राण्यांची माहिती
पाण्यामध्ये राहणाऱ्या प्राण्यांचे दोन प्रकारामध्ये विभागणी केलेली आहे ती म्हणजे गोड्या ( नदी, विहिरी तलाव, ओढे आणि नाले ) पाण्याखाली राहणारे प्राणी आणि खाऱ्या ( समुद्री ) पाण्याखाली राहणारे प्राणी
गोड्या पाण्यातील प्राणी
खेकडे
खेकडे बहुतेक गोड्या पाण्यामध्ये तसेच खाऱ्या पाण्यामध्ये देखील आढळतात. ते गोड्या पाण्यामध्ये, जमिनीवर देखील आढळतात आणि सामान्यतः एक्सोस्केलेटनने झाकलेले असतात. यात पिंसरची एकच जोडी आहे ज्यातून ते शिकार चावतात. खेकडे अकशेरूकीय असतात (पाठीचा कणा नसलेले प्राणी).
त्यांचे एक्सोस्केलेटन त्यांना भक्षकांपासून वाचवते आणि त्यांच्या शरीराला आधार देते. त्यांच्याकडे सपाट शरीर, आणि दोन डोळे आहेत त्याचबरोबर ते १० पायांचे प्राणी आहेत जे बाजूला चालतात. जगभरातील सर्व महासागरांमध्ये आणि गोड्या पाण्यामध्ये खेकड्यांच्या सुमारे ६७९३ प्रजाती आढळतात आणि काही स्थलीय खेकडे देखील आहेत (जे पूर्णपणे जमिनीवर राहतात). अनेक खेकडे उष्णकटिबंधीय प्रदेशात राहतात.
कासवे गेल्या २०० दशलक्ष वर्षांपासून पृथ्वीवर राहत आहेत. शास्त्रज्ञांना सापडलेला शेवटचा जीवाश्म १२० दशलक्ष वर्षे जुना आहे. हे साप, सरडे, मगरी आणि पक्ष्यांच्या आधी पृथ्वीवर आले. या पृथ्वीवर कासवांच्या ३१८ पेक्षा जास्त प्रजाती आहेत, त्यापैकी काही जमिनीवर आणि काही पाण्यात राहतात, अनेक प्रजाती नामशेष होण्याच्या मार्गावर आहेत.
या प्राण्याचे वजन ३०० किलो ग्रॅम इतके असते आणि हा प्राणी १०० ते १५० वर्ष जगू शकतो. कासव हा एकाच सस्तन प्राणी वर्गाचा प्राणी आहे. कासव हा प्राणी जमीन आणि पाण्यामध्ये आढळणारा प्राणी आहे. कासव शाकाहारी आणि मांसाहारी दोन्ही आहेत.
मासे
मासा हा प्राणी कोणत्याही प्राण्यामध्ये म्हणजेच गोड्या तसेच खाऱ्या पाण्यामध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळतात. माशांनाही मानवांप्रमाणे ऑक्सिजनची आवश्यकता असते आणि ऑक्सिजनशिवाय ते मरतात. माशांना श्वास घेण्यासाठी पाण्याबाहेर यावे लागते.
मासे ४५० दशलक्षाहून अधिक वर्षांपासून पृथ्वीवर आहेत आणि पृथ्वीवर माशांच्या २५००० पेक्षा जास्त प्रजाती आहेत. सर्व माशांच्या ४०% प्रजाती गोड्या पाण्यात राहतात.
मगरमच्छ समुद्रात तसेच नद्या आणि तलावांमध्ये आढळते. मगर हा प्राणी खाऱ्या आणि गोड्या पाण्यात राहू शकते. हे आशिया, आफ्रिका, अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया, युरोप सारख्या मोठ्या खंडांवर आढळते. पृथ्वीवरील मगरीचे मूळ २४० दशलक्ष वर्षांपूर्वी असल्याचे मानले जाते. आतापर्यंत मगरीच्या २३ प्रजाती शोधल्या गेल्या आहेत.
मगर हा मांसाहारी प्राणी आहे. हे जलीय जीव तसेच स्थलीय जीव खातो आणि मनुष्य देखील त्याच्या जेडी अंतर्गत येतो, तरीही तो त्याला सोडत नाही. मगरांना २४ धारदार दात असतात त्यामुळे ते शिकार फाडतात आणि अन्न थेट गिळते. पोटातील अन्न पचवण्यासाठी मगर लहान दगड गिळतात.
- नक्की वाचा: जंगली प्राण्यांची माहिती
खाऱ्या (समुद्री) पाण्यातील प्राणी
शार्क – shark
शार्कला समुद्र आणि समुद्राचा शिकारी राजा मानले जाते. हे एका सुव्यवस्थित टॉर्पेडोसारखे दिसते, डोक्याच्या प्रत्येक बाजूला पाच ते सात गिल्स, कडक त्वचा आणि मोठ्या तेलाने भरलेले यकृत असते. शार्क हा एक मासा आहे आणि त्याचे वैज्ञानिक नाव सेलाचीमोर्फा ( Selachimorpha ) असे आणि हा मासा पाण्यामध्ये २० ते ३० वर्ष जगू शकतो.
शार्कच्या ५०० प्रजातींपेक्षा जास्त आहेत त्यामधील १४३ धोक्यात आहेत. शार्क हे सर्व महासागरांमध्ये राहतात ते सुंदर, उष्णकटिबंधीय कोरल रीफ्स, खोल समुद्रात आणि अगदी आर्क्टिक समुद्राच्या बर्फाखाली देखील आढळू शकतात.
पेंग्विन हा एक काळा आणि पांढरा पक्षी आहे जो उडण्यास असमर्थ असतो परंतु पंखांना पोहण्यासाठी वापरलेल्या गिल्ससारखे बदलले जातात. हा समुद्री पक्षी मुख्यतः थंड वातावरणीय ठिकाणी आढळतो. ते आपले अर्धे आयुष्य जमिनीवर आणि उर्वरित अर्धे पाण्यात घालवतात. पेंग्विन हा एक काळा आणि पांढऱ्या रंगाचा पक्षी आहे परंतु हा उडू शकता नाही पण पाण्यामध्ये पोहू शकतो.
याची उंची ३० सेंटी मीटर ते १.३ मीटर पर्यंत असते आणि हा पक्षी ५ ते २० वर्ष जगू शकतो. पेंग्विन हे पक्ष्यांच्या १७ ते १९ प्रजातींचे कुटुंब आहे जे प्रामुख्याने दक्षिण गोलार्धात राहतात. त्यामध्ये ऑस्ट्रेलिया आणि न्यूझीलंडचे छोटे निळे पेंग्विन, अंटार्क्टिकाचे भव्य सम्राट पेंग्विन आणि अनेक उप-अंटार्क्टिक बेटांवर आढळणारे किंग पेंग्विन, लुप्तप्राय आफ्रिकन पेंग्विन आणि गॅलापागोस पेंग्विन यांचा समावेश आहे.
निळा देवमासा – Blue whale
निळी व्हेल एक सागरी सस्तन प्राणी आहे आणि हा सर्वात मोठा प्राणी आहे जो आजपर्यंत जगला आहे आणि आजही आहे, जो सर्वात मोठ्या डायनासोरपेक्षा खूप मोठा आहे. असेही म्हटले जाते की या सस्तन प्राण्याचे वजन हत्तीच्या वजनाइतकेच आहे.
ब्लू व्हेल हा ग्रहातील सर्वात मोठा प्राणी आहे, त्याचे वजन २०० टन (अंदाजे ३३ हत्ती) इतके आहे. निळ्या व्हेलचे हृदय फोक्सवॅगन बीटलच्या आकाराचे आहे. त्याचे पोट एक टन क्रिल ठेवू शकते आणि त्याला दररोज सुमारे चार टन क्रिल खाणे आवश्यक आहे.
ऑक्टोपस – Octopus
ऑक्टोपस हा ऑक्टोपोडा ऑर्डरचा मऊ-शरीर असलेला आठ पायांचा एक सागरी प्राणी आहे. हे द्विपक्षीय सममितीय आहे, ज्याचे दोन डोळे आणि चोच असून तोंडासह आठ अंगांच्या मध्यभागी आहे. ते पोहताना त्यांचे आठ अंग मागून मागून जातात.
डॉल्फिन – Dolphin
डॉल्फिन एक सागरी प्राणी आहे ज्याला त्याच्या प्रजातींमध्ये सर्वात बुद्धिमान सागरी प्राणी देखील म्हटले जाते. डॉल्फिन व्हेल कुटुंबातील माशांच्या प्रजातीशी संबंधित आहेत. डॉल्फिन हा मासा नाही तर हा एक सस्तन प्राणी आहे जो पाण्यामध्ये राहतो आणि ज्याचा आकार ३० ते ३२ फुट आहे आणि या माश्याचे वजन ६ टन असते.
सुमारे ४० विविध डॉल्फिन प्रजाती पाण्यात राहतात. डॉल्फिनच्या बहुतेक प्रजाती उष्णकटिबंधीय आणि समशीतोष्ण महासागरांच्या किनारपट्टी भागात राहतात, तर गोड्या पाण्यातील नद्यांमध्ये राहणाऱ्या पाच प्रजाती आहेत.
- नक्की वाचा: पाळीव प्राण्यांची माहिती
जेलीफिश – Jellyfish
जेलीफिशला समुद्री जेली असेही म्हटले जाते जे मुख्यतः मुक्त-पोहणारे सागरी प्राणी असतात ज्यात छत्रीच्या आकाराच्या घंटा आणि तंबू असतात. त्यांची घंटा इतकी कार्यक्षम आहे जी स्वतः पाण्याखाली चालण्यासाठी वापरली जाते.
वरील सर्व गोष्टी पाहून आपणास जलचर प्राण्यांची ओळख व संपूर्ण माहिती प्रजाती, जीवन water animals information in marathi language या विषयी थोडक्यात माहिती मिळाली असेलच. information about water animals in marathi हा लेख आपल्याला आवडल्यास आपल्या मित्र परिवारासोबत फेसबुक ओट्सअप्प सारख्या विविध सोशियल मेडिया वरून माहिती पोहचवा. तसेच water animals information in marathi wikipedia हा लेख कसा वाटला व अजून काही जलचर प्राण्यांच्या विषयी राहिले असेल तर आपण comments द्वारे कळवू शकता धन्यवाद.
आम्ही दिलेल्या water animals name in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू. अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट
ok