यूजीसी चा फुल फॉर्म UGC Full Form in Marathi

ugc full form in marathi यूजीसी चा फुल फॉर्म आणि माहिती आज आपण या लेखामध्ये युजीसी (UGC) चे पूर्ण स्वरूप पाहणार आहोत तसेच युजीसी (UGC) काय आहे आणि युजीसी (UGC) बद्दल संपूर्ण माहिती घेणार आहोत. युजीसी (UGC) हा एक कायदा आहे जो भारतीय विद्यापीठांचे नियम, कायदे आणि मानकांसाठी जबाबदार आहे.  युजीसी (UGC) कायदा इ.स १९५६ च्या संबधातील असून  हा भारत केंद्र सरकारचा एक उपक्रम आहे जो मानव संसाधन विकास मंत्रालयाच्या अंतर्गत आणि उच्च शिक्षण मंत्रालयाशी संलग्न आहे. संपूर्ण देशात जास्तीत जास्त शैक्षणिक मानकांचे आयोजन, मूल्यमापन आणि प्रतिकार करणे ही समितीची भूमिका आहे. हे मान्यताप्राप्त महाविद्यालये आणि विद्यापीठांना पावती देते आणि निधी वितरित करते.

आयोगाचे मुख्य कार्यालय नवी दिल्ली येथे आहे आणि त्याचे प्रादेशिक मुख्यालय पुणे, बंगलोर, हैदराबाद, कोलकाता, गुवाहाटी आणि भोपाळ येथे आहे. युजीसी (UGC) ची स्थापना २८ डिसेंबर १९५३  रोजी ‘ज्ञान-विज्ञान विमुक्ते’ (ज्ञान मुक्तते) या ब्रीदवाक्याखाली करण्यात आली होती. मार्च २०२० पर्यंत डी. पी. सिंग हे युजीसी (UGC) चे अध्यक्ष होते.

हे उच्च शिक्षण विभाग, मानव संसाधन विकास मंत्रालय आणि (एनसीइआरटी) NCERT यांच्याशी संलग्न आहे. युजीसी (UGC) ला मराठीमध्ये विद्यापीठ अनुदान आयोग या नावाने ओळखले जाते आणि युजीसी (UGC) चे पूर्ण स्वरूप युनिवर्सिटी ग्रँन्ट कमिशन (University grants commission) असे आहे.

यूजीसी चा फुल फॉर्म – UGC Full Form in Marathi

युजीसी म्हणजे काय – UGC meaning in marathi

युजीसी (UGC) हा एक कायदा आहे जो भारतीय विद्यापीठांचे नियम, कायदे आणि मानकांसाठी जबाबदार आहे.  युजीसी (UGC) कायदा इ.स १९५६ च्या संबधातील असून  हा भारत केंद्र सरकारचा एक उपक्रम आहे जो मानव संसाधन विकास मंत्रालयाच्या अंतर्गत आणि उच्च शिक्षण मंत्रालयाशी संलग्न आहे. युजीसी (UGC) ची स्थापना २८ डिसेंबर १९५३ रोजी ‘ज्ञान-विज्ञान विमुक्ते’ (ज्ञान मुक्तते) या ब्रीदवाक्याखाली करण्यात आली होती.

युजीसी चे पूर्ण स्वरूप – ugc long form in marathi

युजीसी (UGC) ला मराठीमध्ये विद्यापीठ अनुदान आयोग या नावाने ओळखले जाते आणि युजीसी (UGC) चे पूर्ण स्वरूप युनिवर्सिटी ग्रँन्ट कमिशन ( University grants commission ) असे आहे.

युजीसी (UGC) चा इतिहास – history of ugc 

युजीसी (UGC) या आयोगाची स्थापना इ.स १९४५ मध्ये दिल्ली, बनारस आणि अलीगढ या तीन केंद्रीय भारतीय विद्यापीठांच्या सर्व कामकाजाचे व्यवस्थापन आणि देखरेख करण्यासाठी करण्यात आली होती त्यानंतर इ.स १९४७ मध्ये, त्या कर्तव्यांचा विस्तार करून सर्व भारतीय विद्यापीठांचा समावेश करण्यात आला. मग एस. राधाकृष्णन यांच्या अध्यक्षतेखाली इ.स १९४८ ते इ.स १९४९ या कालावधीत भारतीय विद्यापीठ शिक्षणात बदल आणि विस्तार सुचवण्यासाठी विद्यापीठ शिक्षण आयोगाची स्थापना करण्यात आली.

इ.स १९५० मध्ये, भारत सरकारने निर्णय घेतला की युजीसी (UGC) विद्यापीठे आणि उच्च शिक्षण संस्थांना विशिष्ट अनुदान हाताळेल आणि मग २८  डिसेंबर १९५३ रोजी शिक्षण, नैसर्गिक संसाधने आणि वैज्ञानिक संशोधन मंत्री मौलाना अबुल कलाम यांनी आयोगाची सुरुवात केली. अश्या प्रकारे युजीसी (UGC) आयोगाची स्थापना झाली आणि त्यामध्ये सुधारणा देखील झाली.

युजीसी ची कार्ये – functions 

युजीसी (UGC) हा एक कायदा आहे जो भारतीय विद्यापीठांचे नियम, कायदे आणि मानकांसाठी जबाबदार आहे.  युजीसी (UGC) कायदा इ.स १९५६ च्या संबधातील असून  हा भारत केंद्र सरकारचा एक उपक्रम आहे जो मानव संसाधन विकास मंत्रालयाच्या अंतर्गत आणि उच्च शिक्षण मंत्रालयाशी संलग्न आहे आणि त्याचबरोबर युजीसी (UGC) ची काही कार्ये आहेत ती आता आपण पाहूयात.

• राज्य, केंद्र सरकार तसेच प्रगत शिक्षणाच्या विविध संस्थांमधील संपर्क राखणे.
• परीक्षांसाठी CSIR NET, UGC NET आणि ICAR NET सारखी मानके सेट करणे.
• विद्यापीठे आणि उच्च शिक्षण संस्थांमध्ये अनिवार्य सकारात्मक सुधारणांसाठी केंद्र आणि राज्य सरकारांना प्रोटोकॉल सुचवने.
• परिसरातील महाविद्यालयीन आणि विद्यापीठीय शिक्षणाच्या जलद विस्ताराची छाननी करते.
• शिक्षणातील मूलभूत गरजांसाठी प्रस्ताव विकसित करणे.

युजीसी चे नियमन

यूजीसीचे नियमन करणारी विविध प्रकारची विद्यापीठे आहेत. खाली आपण काही यूजीसीचे नियमन करणारी विद्यापीठे पाहणार आहोत.

• केंद्रीय विद्यापीठे 

शिक्षण मंत्रालयाच्या अंतर्गत उच्च शिक्षण विभाग संसदेच्या कायद्याद्वारे केंद्रीय विद्यापीठांची स्थापना केली जाते. १२ डिसेंबर २०१८ रोजी प्रकाशित झालेल्या ताज्या आकडेवारीनुसार यूजीसीच्या यादीत ४९ केंद्रीय विद्यापीठे समाविष्ट आहेत.

• खाजगी विद्यापीठे 

या प्रकारची विद्यापीठे युजीसी (UGC) च्या मान्यतेने स्थापन केली जातात. त्यांना अभ्यासक्रम ऑफर करण्याची परवानगी आहे परंतु कॅम्पसबाहेरील महाविद्यालयांसाठी ते प्रतिबंधित आहेत. ६ ऑक्टोबर २०१७ रोजी प्रकाशित झालेल्या ताज्या आकडेवारीनुसार युजीसी (UGC) च्या यादीत समाविष्ट असलेल्या खाजगी विद्यापीठांची संख्या २८२ इतकी आहे.

• डीम्ड युनिव्हर्सिटीज 

उच्च शिक्षण विभागाने कलम ३ अंतर्गत युजीसी (UGC) च्या कायद्यानुसार आणि युजीसी (UGC) च्या शिफारशीनुसार स्वायत्तता दर्जा दिला. ६ ऑक्टोबर २०१७ रोजी प्रकाशित झालेल्या ताज्या आकडेवारीनुसार युजीसी (UGC) च्या यादीत नमूद केलेल्या डीम्ड विद्यापीठांची संख्या १२३ इतकी आहे.

• राज्य विद्यापीठे 

भारतातील प्रत्येक राज्य सरकार आणि प्रदेश स्थानिक विधानसभा कायद्याद्वारे नियमन आणि स्थापना करतात. राज्य विद्यापीठांचे स्वरूप संलग्न आहे आणि ते संलग्न महाविद्यालयांचे नियमन करतात जे विविध पदवी आणि पदव्युत्तर अभ्यासक्रम देतात आणि अशी काही महाविद्यालये आहेत जी पीएच.डी.ची सुविधाही देतात.

युजीसी विषयी विचारली जाणारी प्रश्न

• युजीसी (UGC) ची मुख्यालये आणि पर्देशिक कार्यालये कोठे आहेत ?

युजीसी (UGC) मुख्य कार्यालय नवी दिल्ली येथे आहे आणि त्याचे प्रादेशिक मुख्यालय पुणे, बंगलोर, हैदराबाद, कोलकाता, गुवाहाटी आणि भोपाळ येथे आहे.

• युजीसी (UGC) चे पूर्ण स्वरूप ?

युजीसी (UGC) ला मराठीमध्ये विद्यापीठ अनुदान आयोग या नावाने ओळखले जाते आणि युजीसी (UGC) चे पूर्ण स्वरूप युनिवर्सिटी ग्रँन्ट कमिशन ( University grants commission ) असे आहे.

• युजीसी (UGC) स्थापन केव्हा झाली ?

युजीसी (UGC) ची स्थापना २८ डिसेंबर १९५३  रोजी ‘ज्ञान-विज्ञान विमुक्ते’ ( ज्ञान मुक्तते ) या ब्रीदवाक्याखाली करण्यात आली होती.

आम्ही दिलेल्या ugc full form in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.

मित्रानो तुमच्याकडे जर यूजीसी चा फुल फॉर्म माहिती मराठी बद्दल अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा आम्ही ते या ugc meaning in Marathi या article मध्ये update करू, मित्रांनो हि ugc information in Marathi माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Share करायला विसरू नका धन्यवाद अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट