हिवाळा ऋतू माहिती Winter Season Information in Marathi

Winter Season Information in Marathi हिवाळ्याचे वर्णन हिवाळा हा तसा बहुतेक सगळ्यांचा आवडीचा ऋतू. ह्याला खूप वेगवेगळी विशेषण पण दिली आहेत. गुलाबी थंडी, कडाक्याची थंडी असे काही. सगळ्यांना आवडणाऱ्या या ऋतू बद्दल आज माहिती घेऊ.

winter season information in marathi
winter season information in marathi

हिवाळा ऋतू माहिती – Winter Season Information in Marathi

ऋतूमहिनाहवामान
हिवाळाडिसेंबर ते जानेवारीखूप थंड

हिवाळा – Winter Meaning in Marathi

ध्रुवीय आणि समशीतोष्ण झोनमध्ये हिवाळा हा वर्षाचा सर्वात थंड हंगाम असतो. हा  बहुतेक उष्णकटिबंधीय क्षेत्रामध्ये होत नाही. हिवाळा हा  शरद ऋतू नंतर आणि प्रत्येक वर्षी वसंत ऋतू च्या आधी येतो. हिवाळा पृथ्वीच्या कललेल्या अक्ष्यामुळे येतो कारण त्यामुळे पृथ्वीचा अर्धा  गोलार्ध सूर्यापासून दूर राहतो.

वेगवेगळ्या संस्कृती हिवाळ्याची सुरुवात म्हणून वेगवेगळ्या तारखा परिभाषित करतात आणि काही हवामानावर आधारित व्याख्या वापरतात. जेव्हा उत्तर गोलार्धात हिवाळा असतो, तेव्हा दक्षिण गोलार्धात उन्हाळा असतो. बऱ्याच प्रदेशांमध्ये हिवाळा हिमवर्षाव आणि अतिशीत तापमानाशी संबंधित असतो.

हिवाळ्याच्या टोकाचा क्षण म्हणजे जेव्हा उत्तर किंवा दक्षिण ध्रुवाच्या संदर्भात सूर्याची उंची त्याच्या सर्वात नकारात्मक मूल्यावर असते (म्हणजेच, ध्रुवावरून मोजल्यास सूर्य क्षितिजाच्या सर्वात दूर असतो). ज्या दिवशी हे घडते त्या दिवशी सर्वात लहान दिवस आणि सर्वात लांब रात्र असते, दिवसाची लांबी वाढते आणि रात्रीची लांबी कमी होते. 

पृथ्वीच्या लंबवर्तुळाकार कक्षामुळे वर्षभरातील सौर दिवसाच्या बदलामुळे हे अक्षांशांवर अवलंबून असतात.

व्युत्पत्ती

इंग्रजी शब्द हिवाळा प्रोटो-जर्मनिक संज्ञा *wintru- वरून आला आहे, ज्याचे मूळ अस्पष्ट आहे. अनेक प्रस्ताव अस्तित्वात आहेत, सामान्यतः नमूद केलेले ते प्रोटो-इंडो-युरोपियन मुळाशी जोडतात.

कारण

पृथ्वीचे तिच्या अक्षाशी अनुसरुण झुकणे हे हवामानाच्या निर्मितीमध्ये मोठी भूमिका बजावते. पृथ्वी त्याच्या कक्षाच्या प्रतलापासून २३.४४° च्या कोनात झुकलेली आहे. ज्यामुळे पृथ्वी तिच्या कक्षेतून फिरत असताना वेगवेगळया कोणातून थेट सूर्याला सामोरे जातो. ही भिन्नता ऋतु मध्ये दिसून येते.

जेव्हा उत्तर गोलार्धात हिवाळा असतो, तेव्हा पृथ्वीचा दक्षिण गोलार्ध सूर्याला अधिक थेट सामोरे जातो आणि अशा प्रकारे दक्षिण  गोलार्ध उबदार तापमान अनुभवतो. याउलट, दक्षिण गोलार्धात हिवाळा येतो जेव्हा उत्तर गोलार्ध सूर्याकडे अधिक झुकलेला असतो. पृथ्वीवरील निरीक्षकाच्या दृष्टिकोनातून, हिवाळ्यातील सूर्याची ऊंची ही उन्हाळ्यातील सूर्याच्या उंचीपेक्षा जास्त असते.

एकतर हिवाळ्यात, सूर्याच्या कमी उंचीमुळे सूर्यप्रकाश पृथ्वीवर तिरकस कोनात येतो. अशा प्रकारे सौर किरणे कमी प्रमाणात पृष्ठभागाच्या प्रति युनिट पृथ्वीवर आदळतात. शिवाय, प्रकाशाने वातावरणातून जास्त अंतर प्रवास करणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे वातावरण अधिक उष्णता नष्ट करू शकते. त्यामुळे हिवाळ्यात वातावरण खूप थंड असते .

हवामानशास्त्रीय हिशेब

हवामान शास्त्रीय हिशोब म्हणजे हवामान तज्ञांनी रेकॉर्ड ठेवण्याच्या हेतूंसाठी “हवामान नमुन्यांच्या” आधारावर  हिवाळा ऋतू अंकात  मोजण्याची पद्धत होय. त्यामुळे हवामानशास्त्रीय हिवाळ्याची सुरुवात अक्षांशानुसार बदलते. हवामान शास्त्रज्ञांनी हिवाळ्याची व्याख्या सर्वात कमी सरासरी तापमानासह तीन कॅलेंडर महिने अशी केली आहे.

हे उत्तर गोलार्धात डिसेंबर, जानेवारी आणि फेब्रुवारी महिन्यांशी आणि दक्षिण गोलार्धात जून, जुलै आणि ऑगस्ट महिन्यांशी संबंधित असते. हंगामातील सर्वात थंड सरासरी तापमान सामान्यतः उत्तर गोलार्धात जानेवारी किंवा फेब्रुवारीमध्ये आणि दक्षिण गोलार्धात जून, जुलै किंवा ऑगस्टमध्ये अनुभवले जाते.

हिवाळ्याच्या हंगामात रात्रीचा काळ प्रामुख्याने जास्त असतो आणि काही प्रदेशांमध्ये हिवाळ्यामध्ये पर्जन्यमानाचा दर जास्त असतो. तसेच दीर्घकाळ ओलसरपणा असतो, कारण कायमचे बर्फाचे आवरण किंवा उच्च पर्जन्य दर, कमी तापमानासह, बाष्पीभवनाचा अभाव असे काहीसे वातावरण असते.

बर्फाचे वादळ बऱ्याचदा विकसित होतात आणि वाहतुकीस अनेक विलंब होतात. हिऱ्याची धूळ, ज्याला बर्फाच्या सुया किंवा बर्फाचे क्रिस्टल असेही म्हणतात, असे क्रिस्टल हे ४०°c (-४०° F) तापमानामुळे थंड वातावरणात थोडी जास्त आर्द्रता असलेल्या हवेमुळे बनतात. ते साध्या षटकोनी बर्फा पासून बनलेले असतात.

स्वीडिश हवामानशास्त्र संस्था (SMHI) थर्मल हिवाळ्याची व्याख्या करते जेव्हा सलग पाच दिवस दररोज सरासरी तापमान ० °c (३२° F) खाली असते. १९८७ मध्ये स्टॉकहोममध्ये रेकॉर्डवरील सर्वात थंड जानेवारी देखील सर्वात सूर्यप्रकाशित होता. 

दक्षिण गोलार्धात, अधिक सागरी हवामान आणि ४०°c च्या दक्षिणेस जमिनीची कमतरता असल्यामुळे हिवाळा सौम्य असतो. अशा प्रकारे, दक्षिण गोलार्धातील वस्ती असलेल्या भागात बर्फ कमी प्रमाणात आढळतात.

या प्रदेशात, एंडीज, ऑस्ट्रेलियातील ग्रेट डिव्हिडिंग रेंज आणि न्यूझीलंडच्या पर्वतांसारख्या उंचावलेल्या प्रदेशात दरवर्षी बर्फ पडतो आणि दक्षिण अर्जेंटिनाच्या दक्षिणेकडील पॅटागोनिया भागातही बर्फ पडतो. अंटार्क्टिकामध्ये वर्षभर हिमवर्षाव होतो.

मानव आणि हिवाळा

मानव सर्दीसाठी संवेदनशील आहे, हायपोथर्मियाच पहा ना. त्याबरोबरच, नोरोव्हायरस, हंगामी उदासीनता. या थंड आणि बर्फाळ हवामानाशी संबंधित इतर आरोग्यविषयक समस्या आहेत. उत्तर गोलार्धात, बेघर लोकांसाठी हिवाळ्यात हायपोथर्मियामुळे मरणे काही वेगळे नाही. हिवाळ्याशी संबंधित सर्वात सामान्य आजारांपैकी एक म्हणजे इन्फ्लूएंझा.

आम्ही दिलेल्या winter season information in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.

मित्रानो तुमच्याकडे जर हिवाळा ऋतू बद्दल अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा आम्ही ते या winter meaning in marathi या article मध्ये upadate करू, मित्रांनो हि information of winter season in marathi माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Share करायला विसरू नका. तसेच आपण या लेखाचा वापर information about winter season in marathi असा देखील करू शकता. धन्यवाद अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट

Leave a Comment

error: छे.. छे... असं अजिबात चालणार नाही !!