Carrot Information in Marathi गाजर माहिती मराठी गाजराचा हलवा म्हणलं की तोंडाला लगेच पाणी सुटतं. सगळ्यांच्या आवडीचा हा पदार्थ तसा. गाजर तर सगळ्यांनाच आवडतं. ते कच्च पण खाऊ शकतो आपण किंवा वेगवेगळ्या भाजी मध्ये सुद्धा गाजराचे तुकडे घालून भाजीची चव वाढवता येते. ह्याच गाजराबद्दल आपण आज माहिती घेऊ.
गाजर माहिती मराठी – Carrot Information in Marathi
| घटक | माहिती |
| वैज्ञानिक नाव | डॉकस कॅरोटा सबस्प. सॅटीव्हस |
| कुटुंब | Apiaceae |
| राज्य | Plantae |
| ऑर्डर | Apiales |
| उपप्रजाती | D. c. सबस्प. सॅटीव्हस |
थोडक्यात
गाजर ही मुळांची भाजी आहे. सामान्यतः जांभळा, काळा, लाल, पांढरा आणि पिवळा प्रकार अस्तित्वात असला तरी सामान्यतः केशरी रंगात तो आपल्याला भेटतो. हे सर्व घरगुती आहेत. जंगली गाजराचे प्रकार डॉकस कॅरोटा, मूळचे युरोप आणि दक्षिण -पश्चिम आशिया इथले आहेत. वनस्पती बहुधा पर्शियामध्ये उगम पावली आणि मूळतः त्याची पाने आणि बियाण्यांसाठी लागवड केली गेली.
झाडाचा सर्वात सामान्यतः खाल्लेला भाग म्हणजे टॅपरूट, तरी देठ आणि पाने देखील खाल्ले जातात. घरगुती गाजर त्याच्या मोठ्या प्रमाणावर वाढवलेल्या अधिक चवदार कमी वृक्षाच्छादित टेपरूटसाठी निवडकपणे पैदास केली गेली जातात. गाजर ही एक द्विवार्षिक वनस्पती आहे. वेगाने वाढणारे बियाणे पेरणीच्या तीन महिन्यांत (९० दिवस) परिपक्व होते, तर हळू-पिकणाऱ्या लागवडीसाठी एक महिना जास्त (१२० दिवस) लागतो .
मुळांमध्ये अल्फा- आणि बीटा-कॅरोटीनचे प्रमाण जास्त असते आणि ते व्हिटॅमिन के आणि व्हिटॅमिन बी ६ चा चांगला स्रोत आहे. संयुक्त राष्ट्र अन्न आणि कृषी संघटना (FAO) अहवाल देते की २०१८ साठी गाजर आणि सलगम (हे वनस्पती FAO द्वारे एकत्रित केले जातात) चे जागतिक उत्पादन ४० दशलक्ष टन होते. जगातील एकूण उत्पादनापैकी ४५% चीनमध्ये घेतले जाते.
गाजराचा वापर अनेक पाककृतींमध्ये मोठ्या प्रमाणावर केला जातो, विशेषत: सॅलड तयार करताना आणि गाजर सॅलड ही अनेक प्रादेशिक पाककृतींमध्ये परंपरा आहे.
- नक्की वाचा: बटाटा बद्दल महिती
इतिहास
लिखित इतिहास आणि आण्विक अनुवांशिक अभ्यास दोन्ही सूचित करतात की घरगुती गाजर मध्य आशियात एकच आहे. त्याचे जंगली पूर्वज बहुधा पर्शिया (ज्याचे क्षेत्र आता इराण आणि अफगाणिस्तान आहेत) मध्ये आले आहेत. जंगली गाजरची नैसर्गिकरित्या आढळणारी उपप्रजाती शतकानुशतके कडूपणा कमी करण्यासाठी, गोडवा वाढवण्यासाठी आणि वुडी कोर कमी करण्यासाठी निवडकपणे पैदास केली गेली.
या प्रक्रियेने परिचित बाग भाजी तयार केली. जेव्हा त्यांची प्रथम लागवड केली गेली, तेव्हा गाजर त्यांच्या मुळांऐवजी त्यांच्या सुगंधी पाने आणि बियाण्यांसाठी घेतले गेले. गाजर बियाणे स्वित्झर्लंड आणि दक्षिण जर्मनीमध्ये १०००-३००० बीसी पूर्वी सापडले आहेत. अजमोदा (ओवा), कोथिंबीर, बडीशेप, जिरे यासारख्या गाजराचे काही जवळचे नातेवाईक अजूनही त्यांची पाने आणि बियाण्यांसाठी घेतले जातात.
शास्त्रीय स्त्रोतांमधील मुळाचा पहिला उल्लेख इ.स.च्या पहिल्या शतकातील आहे. ८ व्या शतकात या वनस्पतीची स्पेनमध्ये ओळख करून दिली. १० व्या शतकात पश्चिम आशिया, भारत आणि युरोपमधील मुळे जांभळी होती. आधुनिक गाजरचा उगम याच वेळी अफगाणिस्तानात झाला.
११ व्या शतकातील ज्यू विद्वान शिमोन सेठ लाल आणि पिवळ्या दोन्ही गाजरांचे वर्णन करतात. १२ व्या शतकातील अरब-अंडालुसियन कृषक, इब्न अल-अवाम यांनी लागवड केलेली गाजर ही १४ व्या शतकात चीनमध्ये आणि १८ व्या शतकात जपानमध्ये दिसली. डच उत्पादकांनी १७ व्या शतकात डच ध्वज आणि ऑरेंज विल्यमचा सन्मान करण्यासाठी १७ व्या शतकात संत्रा गाजर तयार केल्याचे अनेक दावे आहेत.
इतर अधिकारी असा दावा करतात की या दाव्यांना खात्रीशीर पुरावे नाहीत. “गाजर पहिल्यांदा सोमरसेटशायरमधील बेकिंग्टन येथे पेरले गेले. तेथे काही म्हातारी माणसांनी त्यांची पहिली आठवण ठेवली.” युरोपियन स्थायिकांनी १७ व्या शतकात अमेरिकेत गाजर आणले. बाहेरून जांभळ्या रंगाची गाजर, आतून केशरी, २००२ पासून ब्रिटिश स्टोअरमध्ये विकली गेली.
- नक्की वाचा: टोमाटो बद्दल महिती
गाजर लागवड माहिती
गाजर बियाण्यांपासून उगवले जातात आणि परिपक्व होण्यास चार महिने (१२० दिवस) लागू शकतात, परंतु बहुतेक जाती योग्य परिस्थितीत ७० ते ८० दिवसांच्या आत परिपक्व होतात. ते पूर्ण सूर्यप्रकाशात चांगले वाढतात परंतु काही सावली सहन करतात. इष्टतम तापमान १६ ते २१° c (६१ ते ७०° F) आहे.
आदर्श माती ही खोल, सैल आणि चांगली निचरा, वालुकामय किंवा चिकणमाती आहे, ज्याचा पीएच ६.३ ते ६.८ आहे. जमिनीच्या प्रकारानुसार खतांचा वापर करावा कारण पिकाला कमी प्रमाणात नायट्रोजन, मध्यम फॉस्फेट आणि जास्त पोटॅशची आवश्यकता असते. श्रीमंत किंवा खडकाळ माती टाळावी, कारण यामुळे मुळे केसाळ बनू शकतील. माती ओलसर ठेवण्यासाठी आवश्यकतेनुसार सिंचन केले जाते.
लागवडीच्या समस्या
गाजरांचे उत्पन्न आणि बाजार मूल्य कमी करणारे अनेक रोग आहेत. सर्वात विनाशकारी गाजर रोग अल्टरनेरिया लीफ ब्लाइट आहे. जो संपूर्ण पिके नष्ट करण्यासाठी ओळखला जातो. झॅन्थोमोनास कॅम्पेस्ट्रिसमुळे होणारे जीवाणू पानांचे नुकसान देखील विनाशकारी असू शकते. शारीरिक नुकसान गाजर पिकांचे मूल्य देखील कमी करू शकते.
नुकसानीचे दोन मुख्य प्रकार म्हणजे विभाजन, ज्यामध्ये वाढीच्या दरम्यान एक क्रॅक विकसित होतो जो मुळाच्या संपूर्ण लांबीपर्यंत काही सेंटीमीटर असू शकतो आणि आणि दूसरा म्हणजे तोडणे, जे पोस्टहार्वेस्ट असते . हे विकार ३०% पेक्षा जास्त व्यावसायिक पिकांवर परिणाम करू शकतात.
उत्पादन
२०१८ मध्ये, जागतिक गाजर (सलगम सह एकत्रित) चे उत्पादन ४० दशलक्ष टन होते, चीनने जगाच्या एकूण (टेबल) ४५% उत्पादन केले. इतर प्रमुख उत्पादक अमेरिका, उझबेकिस्तान आणि रशिया होते.
साठवण
गाजर अनेक महिने रेफ्रिजरेटरमध्ये किंवा हिवाळ्यात ओलसर, थंड ठिकाणी साठवले जाऊ शकतात. दीर्घकालीन साठवणुकीसाठी, न धुतलेले गाजर वाळूच्या थरांमध्ये, वाळू आणि लाकडाच्या शेविंगचे ५०/५० मिश्रण किंवा मातीमध्ये बादलीमध्ये ठेवता येते. ० ते ४° C (३२ ते ४०° F) तापमान श्रेणी सर्वोत्तम आहे.
गाजर खाण्याचे फायदे – Carrot Benefits in Marathi
गाजर विविध प्रकारे खाल्ले जाऊ शकते. कच्च्या गाजरातील कॅरोटीन पैकी फक्त ३ टक्के पचन होते. हे पल्पिंग, स्वयंपाक आणि स्वयंपाक तेल घालून ३९% पर्यंत सुधारले जाऊ शकते. वैकल्पिकरित्या ते चिरलेले आणि उकडलेले, तळलेले किंवा वाफवलेले असू शकतात आणि सूप आणि वाफेमध्ये शिजवले जाऊ शकतात, तसेच लहान बाळ आणि पाळीव प्राण्यांचे पदार्थ म्हणून गाजर वापरतात.
एक सुप्रसिद्ध डिश ‘गाजर ज्युलिएन’ आहे. कांदा आणि भाजी किंवा कोशिंबीर बनवण्यासाठी उपयुक्त अशी एक वनस्पती आहे. गाजर विविध मटनाचा रस्सा बनवण्यासाठी वापरला जातो.
आम्ही दिलेल्या carrot information in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.
मित्रानो तुमच्याकडे जर गाजर या फळ भाजी बद्दल अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा आम्ही ते या information of carrot in marathi या article मध्ये upadate करू, मित्रांनो हि information on carrot in marathi माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Share करायला विसरू नका. तसेच आपण या लेखाचा वापर information about carrot in marathi असा देखील करू शकता. धन्यवाद अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट
