मराठी पोवाडा माहिती Powada Information in Marathi

powada information in marathi मराठी पोवाडा माहिती, भारतामध्ये ववेगवेगळ्या भाषेमध्ये अनेकांनी वेगवेगळ्या प्रकारचे लिखाण साहित्य प्रकार लिहून ठेऊन साहित्यामध्ये भर पाडली आहे आणि त्या साहित्यामधील एक वाड्मयप्रकार म्हणजे पोवाडा आणि आज आपण या लेखामध्ये पोवाडा या साहित्यामधील वाड्मय प्रकाराविषयी माहिती पाहणार आहोत. पोवाडा हा एक कीर्ती काव्यातील प्रकार आहे म्हणजेच पोवाडा या वाड्मय प्रकारच्या माध्यमातून शूरवीरांची कीर्ती, कौशल्य, धाडस, सद्गुण या सारख्या गोष्टी सांगितल्या जातात किंवा या प्रकारामार्फत एखाद्या व्यक्तीची स्तुती किंवा कौतुक केले जाते.

आणि पोवाडा या संगीत प्रकारचा उगम हा १३ व्या शतकामधे झाला आणि या प्रकारची प्रसिध्दी हि सतराव्या शतकापर्यंत होती. पोवाडा हा एक रोमांचक शैलीमध्ये लिहिलेली एक प्रकारचे बालगीत आहे आणि यामध्ये वेगवेगळ्या ऐतिहासिक घडलेल्या घटनांचे प्रेरणादायी पध्दतीने कथन केले जाते.

१९५९ मध्ये अग्निदास यांनी लिहलेला एक पोवाडा जो खूप प्रमाणात लोकप्रिय झाला तो म्हणजे अफझल खानाचा वध आणि या पोवाड्यामध्ये छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या कीर्ती विषयी, विजया विषयी आणि कौशल्याविषयी कौतुक सांगितले आहे आणि तसेच त्यांनी अफझल खानाचा वाढ कसा केले या गोस्ठीविषयी देखील या पोवाड्यामार्फत माहिती दिलेली आहे.

तसेच तुलसीदास यांनी देखील मराठा लष्करी नेते तानाजी मालुसरे यांच्यावर देखील पोवाडा लिहिला होता आणि यामध्ये सिंहगड किल्ल्याच्या लढाईतील तानाजी मालुसरे यांनी केलेल्या साहसी गोष्टी आणि लढाई संबधित पोवाडा लिहिला होता अश्या प्रकारे अनेक संगीतकारांनी वेगवेगळ्या प्रसंगावर पोवाडा लिहून या वाड्मय प्रकारची शोभा वाढवली आहे.

मराठी पोवाडा माहिती – Powada Information in Marathi

पोवाडा म्हणजे काय ?

पोवाडा हा एक कीर्ती काव्यातील प्रकार आहे म्हणजेच पोवाडा या वाड्मय प्रकारच्या माध्यमातून शूरवीरांची कीर्ती, कौशल्य, धाडस, सद्गुण या सारख्या गोष्टी सांगितल्या जातात किंवा या प्रकारामार्फत एखाद्या व्यक्तीची स्तुती किंवा कौतुक केले जाते

पोवाडा विषयी महत्वाची माहिती – information about powada in marathi

पोवाडा हा एक वाड्मय प्रकारातील असून हे पूर्वीच्या काळी महान असे योध्दे आणि शूरवीर राजे यांच्या धाडसाचे, चांगल्या गुणांचे, कीर्तीचे, कौशल्याची वर्णन किंवा स्तुती करणारा एक प्रकार आहे आणि या बद्दल असे म्हटले जाते कि याचा उगम हा वैदिक साहित्यामध्ये आहे आणि हे राजस्थान मधील चरण विरमल भटांनी गायलेल्या बीरमलसारखेच आहे.

आणि त्याच प्रमाणे पोवाडा देखील महाराष्ट्रामध्ये रचण्यात आला आणि पोवाड्याची सुरुवात हि मुख्यता १७ व्या काळातील आहे आणि छत्रपती शिवाजी महाराज यांची कीर्ती सांगणारा पोवाडा सर्वप्रथम लिहिण्यात आला होता आणि तो म्हणजे अफझल खानाचा वध.

पोवाडा हा ३ किंवा ४ ओळींच्या स्लोकामध्ये रचलेली असते आणि जो व्यक्ती हा पोवाडा प्रस्तुत करतो त्याने अंगरखा किंवा कमरबंध असलेला पोशाख परिधान करतो तसेच तो डोक्यावर पगडी देखील परिधान करतो आणि तो डफ किंवा हलगीच्या सुरावर पोवाडा म्हणतो.

पोवाडा विषयी काही विशेष आणि मनोरंजक तथ्ये – facts

• पावड या शब्दाची पहिली नोंद हि ज्ञानेश्वरी या मराठीतील पहिल्या ग्रंथामध्ये झाली होती आणि प्राचीन मराठीमध्ये हा शब्द सामर्थ्य, स्तुती, शौर्य, इच्छा आणि विस्तार अश्या वेगवेगळ्या अर्थांनी वापरला जातो.
• पोवाडा हा वाड्मय प्रकार बालगीतांच्या बरोबरीचे आहेत.
• पोवाडा या संगीत प्रकारचा उगम हा १३ व्या शतकामधे झाला आणि या प्रकारची प्रसिध्दी हि सतराव्या शतकापर्यंत होती.
• मराठी कविता हि तीन मार्गामध्ये विभागलेली आहे ती म्हणजे संत कवी, पंत कवी आणि तंत कवी. यामधील तंत कवी म्हणजे जे शाहिरी किंवा बालगीते लिहितात ते सक्रीय संसारिक जीवनाशी संबधित असतात आणि म्हणून पोवाडा हे देखील बालगीत प्रकारामध्ये मोडते त्यामुळे हे तंत कवींच्यामार्फत लिहिले जाते.
• ऐतिहासिक नोंदीनुसार पोवाड्यांचा इतिहास हा आपण तीन काळामध्ये पाहू शकतो आणि तो म्हणजे छत्रपती शिवाजी महाराज ते पेशवे राजवट ( १६३० ते १८१८१ ), ब्रिटीश राजवटीतील काळ म्हणजेच स्वातंत्र्यापूर्वीचा काळ ( १८१८ ते १९४७ ) आणि स्वातंत्र्योत्तर काळ ( १९४७ नंतर ).
• पोवाडा सादर करणाऱ्या व्यक्तीला शाहीर असे म्हणतात आणि शाहीर पोवाडा हे स्थानिक मंदिराच्या मोकळ्या ठिकाणी किंवा रिकाम्या मैदानावर पोवाडा सादर करतात.
• पोवाड्यांच्या पहिल्या कालावधीलमध्ये फक्त ३ ते ४ पोवाडे लिहिले होते, पेशवे काळामध्ये दीडशे पोवाडे लिहिले होते तसेच शाहू काळामध्ये देखील दीडशे पोवाडे लिहिण्यात आले होते आणि पुन्हा शाहू काळामध्ये परत पाच ते सहा पोवाडे लिहिण्यात आले होते.
• शाहिरी साहित्याची सुरुवात हि छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या कारकिर्दीमध्ये झाली होती आणि छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या काळामध्ये तीन शाहीर होते आणि ते म्हणजे अग्निदास, तुलसीदास आणि यमाजी भास्कर.
• छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या काळामध्ये त्यांच्या धैर्याबद्दल आणि शूरतेची स्तुती सांगणारा एक पोवाडा अग्निदास यांनी लिहिला होता आणि तो म्हणजे अफझल खानाचा वध आणि हा पोवाडा आज देखील तितकाच लोकप्रिय आहे.  
• इंग्रजांच्या काळामध्ये देखील अनेक पोवाडे रचण्यात आले होते आणि या वरून असे दिसून येते कि इंग्रजांमध्ये देखील पोवाडे जपाण्याची आवड निर्माण झाली होती.

आम्ही दिलेल्या powada information in marathi माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.

मित्रानो तुमच्याकडे जर मराठी पोवाडा माहिती मराठी बद्दल अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा आम्ही ते या information about powada in marathi language या powada information in marathi language article मध्ये update करू, मित्रांनो हि information about powada in marathi माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Share करायला विसरू नका धन्यवाद अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट