बैल पोळा माहिती Bail Pola Information in Marathi

Bail Pola Information in Marathi बैल पोळा सणाविषयी माहिती कृषिप्रधान संस्कृतीतील एक महत्वाचा सण म्हणजे बैल पोळा आणि बैल पोळा हा सण आपल्यासाठी सैदैव कष्ट करणाऱ्या मुक्या प्राण्याबद्दल प्रेम व्यक्त करण्यासाठी साजरा केला जाणारा एक सण आहे जो महाराष्ट्रासह अनेक राज्यामध्ये केला जातो. पण हा सण प्रत्येक राज्यामध्ये वेगवेगळ्या दिवशी साजरा केला जातो. बैल पोळ्याला कर्नाटकामध्ये कर्नाटकी ‘बेंदूर’ असे म्हणतात. महाराष्ट्रामध्ये हा सण मोठ्या प्रमाणात साजरा केला जातो. बैल पोळ्याला शेतकऱ्यांचा सण म्हणून हि ओळखले जाते.

हा सण श्रावण महिन्यामध्ये पिठोरी अमावस्येला साजरा केला जातो आणि या दिवशी बैलांचा थाट असतो. या सणाच्या आधल्या दिवशी बैलांना नदीवर किवा ओढ्यावर नेले जाते आणि त्यांना स्वच्छ अंघोळ घातली जाते आणि मग त्यांच्या पाठीवर नक्षीची झूल घालतात, डोक्याला बाशिंग, गळ्यात फुलांचा हार, पायात चांदीचे किवा करदोड्याचे तोडे घालतात.

तसेच पुरणपोळीचा नैवैध दाखवला जातो आणि त्यांना ज्वारीचा किचडा हि करून घातला जातो आणि खेड्यामध्ये आंब्याच्या पानांचे तोरण बांधतात तसेच बैल जोड्यांचे वाजंत्री, ढोल, ताशे वाजवत गावभर मिरवणूक हि काढली जाते. अश्या प्रकारे शेतकरी आनंदाने हा सण साजरा करतो.

bail pola information in marathi
bail pola information in marathi

बैल पोळा माहिती मराठी – Bail Pola Information in Marathi

बैल पोळा हा सण का व केंव्हा साजरा करतात?

बैल पोळा हा सण महाराष्ट्र, कर्नाटक आणि छत्तीसगडच्या शेतकऱ्यांकडून पावसाळ्यात मोठ्या प्रमाणात साजरा केला जातो. हिंदू दिनदर्शिकेनुसार श्रावण महिन्याच्या अमावस्येच्या दिवशी (ऑगस्टच्या शेवटी किंवा ग्रेगोरियन कॅलेंडरनुसार सप्टेंबरच्या सुरुवातीला) शेतकरी आपल्या बैलांना सजवतात आणि त्यांची पूजा करतात.

हा दिवस कुशोपतिनी अमावस्या किंवा पिथोरी अमावस्या म्हणूनही ओळखला जातो. पिठा, मराठीत म्हणजे पीठ. असे मानले जाते की या रात्री आकाश असे दिसते की गव्हाचे पीठ सर्वत्र पसरलेले आहे. शेतकरी त्यांच्या बैलांना मदत केल्याबद्दल कृतज्ञता व्यक्त करतात.

उत्सवाचा कालावधी 

श्रावण महिन्यात पोळा सण अमावस्येच्या दिवशी साजरा केला जातो ज्याला पिठोरी अमावस्या देखील म्हणतात. हा एक दिवसाचा प्रसंग आहे जो गावातील बैलांना समर्पित आहे.

बैल पोळा हा सण कसा साजरा केला जातो – how to celebrate bail pola 

हा सण श्रावण महिन्यामध्ये पिठोरी अमावस्येला साजरा केला जातो आणि या दिवशी बैलांचा थाट असतो. या सणाच्या तयारीमध्ये पहिल्यांदा बैलांना तेलाने मालिश करून मग गरम पाण्याने स्वच्छ धुतले जाते. मग त्यांच्या पाठीवर नक्षीची झूल घालतात, डोक्याला बाशिंग, गळ्यात फुलांचा हार, पायात चांदीचे किवा करदोड्याचे तोडे घालतात तसेच त्यांची शिंगे रंगीत करतात आणि त्यांना नवीन लगाम आणि दोरी देखील घातली जाते.

मग सजवलेले बैल आणि बैल मिरवणुकीत संगीत आणि नृत्यासह गावातील मैदानावर चालतात. गावातील घरे दाराच्या वर रांगोळ्या आणि तोरणांनी सजलेली असतात. कुमकुम, पाणी आणि मिठाईसह पूजा थाली तयार केली जाते, आणि जेव्हा मिरवणुकीतून गुरेढोरे परत येतात तेव्हा त्यांचे कुटुंबातील सदस्यांकडून औपचारिक स्वागत केले जाते, पूजा आणि आरतीसाठी तुपासह मातीचा दिवा लावला जातो. तसेच पुरणपोळीचा नैवैध दाखवला जातो आणि त्यांना ज्वारीचा किचडा हि करून घातला जातो आणि खेड्यामध्ये आंब्याच्या पानांचे तोरण बांधतात.

बैल पोळा सणाचे महत्व – importance of bail pola 

  • त्याला पोला असे म्हणतात कारण पोलासूर राक्षसाने भगवान कृष्णाने लहानपणी कृष्णावर हल्ला केला तेव्हा त्याचा वध केला होता. यामुळेच या दिवशी मुलांना विशेष उपचार दिले जातात.
  • पोळा सणाचे स्वतःचे पारंपारिक विधी आहेत जसे बैलांना आंघोळ घातली जाते आणि नंतर दागिने, शाल आणि फुलांच्या मालांनी सजवले जाते. ते अगदी विविध रंगांनी रंगवले जातात आणि नंतर त्यांची पूजा केली जाते. संपूर्ण प्रक्रियेमध्ये संगीत आणि नृत्यासह त्यांना सजवणे समाविष्ट आहे.
  • पोळा हा दिवस आहे जेव्हा विशेषतः महाराष्ट्रातील विदर्भातील शेतकरी बैलांची पूजा करतात आणि त्यांना सजवतात. हा दिवस कुशोपाटिनी अमावस्येला म्हणजेच श्रावण महिन्यातील पौर्णिमेच्या दिवशी येतो.
  • या उत्सवाचे मुख्य कार्य म्हणजे जुने बैल त्याच्या शिंगांवर लाकडी चौकटीने बांधलेले असते आणि ते आंब्याच्या पानांची दोरी तोडण्यासाठी बनवले जाते जे दोन पदांच्या दरम्यान बांधलेले असते.

सणाचे महत्त्वपूर्ण विधी 

  • महाराष्ट्रातील काही गावांमध्ये या दिवशी जत्रांचे आयोजन केले जाते जेथे अनेक स्पर्धा आयोजित केल्या जातात.
  • शेतकरी हा दिवस कुणबी, पोळी आणि करंजी सारख्या अनेक पारंपारिक पदार्थांसह साजरा करतात जे महाराष्ट्राचे अस्सल पदार्थ आहेत.
  • या उत्सवात, संध्याकाळी सजवलेल्या बैलांची परेड आयोजित केली जाते त्यानंतर अनेक नृत्य आणि संगीत असतात.
  • या काळात गाव विविध राज्यांतून पर्यटकांना आकर्षित करते आणि गावकरी त्यांच्या गुरांची प्रशंसा करतात आणि त्यांच्या समर्पणात एक दिवस साजरा करतात.

कर्नाटकी बेंदूर माहिती 

(इतिहास आणि महत्त्व) शेतकरी हा जगातील प्रत्येक देशाची जीवनरेखा आहे. आणि त्यांची गुरे (गाय, बैल) ही त्यांची जीवनरेखा आहेत. बेंदूर सणाचा उद्देश त्यांच्या प्राण्यांसाठी कृतज्ञता व्यक्त करणे आहे, जे त्यांच्यासाठी उपजीविकेचे साधन आहेत. हा कार्यक्रम शेतातील प्राण्यांच्या स्तुतीसाठी साजरा केला जातो, ज्यांना कुटुंबाचा एक भाग मानले जाते. हा सण साजरा करताना त्यांना अतिरिक्त स्नेह आणि विशेष काळजी दर्शविली जाते.

कर्नाटकी बेंदूरचा सण आपण कसा साजरा करतात ?

कर्नाटकात बेंदूर सण साजरा करण्याचे अनेक मार्ग आहेत. या दिवशी प्राण्यांना शाही स्नान केले जाते. बैल, गाय आणि बैलांची शिंगे नवीन डिझाईनने रंगवली जातात. या दिवसाच्या उत्सवाचे चिन्ह म्हणून त्यांचे शरीर रंगीत आणि रंगांच्या रंगाने पॉलिश केलेले आहे. या सणाच्या वेळी मुलांना खूप छान वेळ मिळतो.

या शुभ दिवशी ते नंदी बैलाच्या मूर्तींशी खेळतात. ते त्यांच्या शेतातील प्राण्यांबद्दल प्रेम आणि आदर दर्शवण्यासाठी मातीच्या बैलगाड्या चालवतात. पंचायतींद्वारे अनेक स्पर्धा आयोजित केल्या जातात ज्यात बरेच सह-अभ्यासक्रम आणि मनोरंजक उपक्रम असतात. बैलगाडा शर्यत हे या उत्सवाचे प्रमुख आकर्षण आहे.

आम्ही दिलेल्या माहितीमध्ये bail pola information in marathi काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला comment box आणि email लिहून कळवावे तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू.

मित्रानो तुमच्याकडे जर bail pola festival information in marathi म्हणजेच “बैल पोळा माहिती मराठी” bail pola chi mahiti in marathi या पर्यटण स्थळाबद्दल अधिक माहिती असेल तर आम्हाला कंमेंट बॉक्स मध्ये कळवा टी योग्य असल्यास आम्ही ते या bail pola chi mahiti या article मध्ये upadate करू. मित्रांनो हि information about bail pola in marathi माहिती जर तुम्हाला आवडली असेल तर तुमच्या मित्र मंडळींमध्ये Share करायला विसरू नका धन्यवाद  अधिक माहितीसाठी भेट द्या :इनमराठी.नेट

Leave a Comment

error: छे.. छे... असं अजिबात चालणार नाही !!